Arnhem en omstreken
Nazikunst in Arnhem: 'Schilderijen te zien die Hitler aan de muur had hangen'
5 november, 17:28 • 2 minuten leestijd
ARNHEM - Museum Arnhem opent deze week een opmerkelijke expositie met werken, gemaakt door Duitse kunstenaars onder het naziregime. Daar zitten ook kunstwerken tussen die bij Adolf Hitler zelf aan de muur hingen.
De helft van de stukken komt uit de depots van het Duits Historisch Museum in Berlijn. Museum Arnhem wil duidelijk maken hoe kunst werd gebruikt voor afleiding en manipulatie van de bevolking door de nazi's.
Aanmelden bij de Rijkscultuurkamer
Kunstenaars moesten zich aanmelden bij de Reichskulturkammer om hun werk te kunnen doen. Dit werd tegelijk als goedkeuring van het bewind gezien. Met alle concurrentie in de kunstwereld waren de belangstelling van het regime en de daaruit volgende inkomsten vaak zeer welkom bij de kunstenaars.
Of de bezoekers in Arnhem hun werk los van de context mooi willen vinden, moeten ze volgens het museum zelf bedenken. "Veel mensen weten niet eens hoezeer beeldende kunst door de nazi's werd ingezet voor hun propaganda-industrie, maar dat gebeurde echt op grootscheepse wijze. En de belangstelling van het publiek was flink. In München was elk jaar een enorme tentoonstelling in het grote Huis van de Duitse Kunst. Daar kwamen telkens een half miljoen tot 850.000 mensen", aldus een woordvoerder.
Geen moderne kunst
Het was allemaal traditionele, realistische en gemakkelijk te behappen kunst, van moderne kunst moesten de nazi's zoals bekend niets hebben: die was 'entartet' ofwel 'ontaard'. Zij zagen liever schilderijen van bijvoorbeeld stoere mensen, zoals Watersport, een stel roeiers van Albert Janesch (ook in Arnhem), en van landschappen in het vaderland waar je een gezonde frisse neus kon halen. Ook het gezinsleven en industriële vooruitgang waren dankbare onderwerpen.
Volgens een woordvoerder zijn er in Arnhem schilderijen te zien die Adolf Hitler zelf ergens aan de muur had hangen, zoals De vier elementen van Adolf Ziegler, dat prijkte in de Fuhrerbau in München.
Veel belangstelling
Veel kritiek op de plannen heeft het museum (nog) niet gehad. Toen het Design Museum Den Bosch in 2019 een tentoonstelling van design van het Derde Rijk maakte, was dat aanvankelijk wel anders, maar uiteindelijk werd de expositie een waar kassucces. Museum Arnhem bespeurt al wel veel nieuwsgierigheid naar het onderwerp.
De expositie in Arnhem duurt van 12 november tot en met 24 maart en is alleen te bezoeken na het online aanschaffen van kaarten en het reserveren van een tijdslot.
