Arnhem en omstreken
Graanoogst opnieuw gehinderd door extreem weer: 'Krankjorum'

RENKUM - Gelderse graanboeren treffen het niet dit jaar. Afgelopen zomer mislukte de oogst voor een groot deel door langdurige droogte en aanhoudende regen in de oogsttijd. Daarom moet het nu van de wintergranen komen. De eerste soorten, zoals wintergerst, moeten nu de grond in, maar op veel plaatsen is het te nat om te zaaien en dus is opnieuw een deel van de oogst gedoemd te mislukken.
Ecologisch akkerbouwer Marcel van Silfhout zit met zijn bedrijf in Renkum. Hij verbouwt op meerdere plekken onder andere granen voor brood voor Nederlandse bakkers en gerst voor het brouwen van bier. "Het is een krankjorum jaar. Van de oogst van afgelopen zomer is 40 procent helemaal kapot gegaan en nu komen we weer in de problemen omdat we niet kunnen zaaien", vertelt Van Silfhout.
Reden om te klagen
"Ze zeggen dat boeren altijd klagen, maar daar is dit jaar ook wel reden toe. Eerst hadden we in mei en juni 37 dagen droogte. Daardoor bleven de granen laag en zaten er weinig eiwitten in. Daarna kregen we in het tweede deel van juli en in augustus te maken met een storm en langdurige regen. Dat ging ook ten koste van de kwaliteit van het graan. En door de vele regen was het ook moeilijk oogsten."
Het probleem van de slechte graanoogst speelt in Gelderland, maar is in de rest van het land niet anders. Graanspecialist Gert Jan Bonestroo van Poldergraan bevestigde eerder bij vakblad Nieuwe Oogst al dat het graan dat na de regen van juli en augustus is gedorst, niet meer geschikt is als baktarwe. En ook de coöperatieve organisatie Agrifirm, die graan voor de boeren verkoopt, liet eerder al weten dat de kwaliteit en opbrengst van graan van afgelopen zomer flink onder de maat is.
'Het hoort er een beetje bij'
"Ja, het daagt je wel uit", zegt Jaap van Wenum uit Kootwijkerbroek. Hij is voorzitter van de landelijke BO (brancheorganisatie) Akkerbouw. "Dit is natuurlijk ook wel het lot van de akkerbouwers, het hoort er een beetje bij. Maar we moeten dit jaar wel heel flexibel zijn. Het lijkt wel alsof het steeds extremer wordt met het weer."
Net als bij veel andere akkerbouwers is het land van Van Silfhout op dit moment te nat om de wintergranen te zaaien. "Sommige wintergranen kun je nog wel later zaaien, dat is nu nog geen probleem", zegt de akkerbouwer. "Maar wintergerst bijvoorbeeld, dat moet nu echt de grond in, maar dat kan gewoon niet. Je rijdt alles kapot. Dus ook dat deel van de winteroogst loopt nu al weer het risico te mislukken."
Drainage en beregenen
"De mogelijkheden om op de omstandigheden te anticiperen zijn beperkt", zegt Van Wenum. "Je kunt bijvoorbeeld wel drainage aanleggen, zodat je kunt afwateren in natte omstandigheden zoals nu. En tijdens langdurige droogte kun je natuurlijk beregenen. Maar het kost allemaal veel geld en je kunt er niet alles mee oplossen."
Van Wenum heeft dan ook nog wel ander advies: "Je moet je als akkerbouwer steeds beter afvragen of het gewas dat je zaait op dat moment op een bepaald deel van je land kan staan, ook als de omstandigheden tegenzitten. En misschien moeten we door deze weersomstandigheden wel vaker gaan kiezen voor een ander gewas en moet je sommige soorten misschien wel helemaal niet meer zaaien."
Kijk naar een reportage:
Het graan uitzaaien is momenteel behoorlijk kansloos