Freek kreeg parkinson op zijn 44e: 'Je wereld wordt steeds kleiner'

Freek de Haas, nu 54, herinnert zich nog goed hoe alles tien jaar geleden begint tijdens een fietstocht: "Ik kreeg kramp in mijn linkerbeen en -voet. Artsen gingen in eerste instantie uit van een sportblessure."

Van trillende ledematen, zoals veel parkinsonpatiënten die hebben, heeft de Bemmelaar geen last, maar stramheid is aan de orde van de dag. "Als ik uit bed stap, moet ik soms goed nadenken over hoe ik ga lopen. Zoals veel parkinsonpatiënten heb ik ook vaak een slechte nachtrust. De meest gekke dingen, zoals tegenwind op de fiets, kunnen mijn lichaam en geest totaal ontregelen. Praktisch alles kan spanning en druk veroorzaken: een vakantie uitzoeken, een verjaardag vieren, naar Max Verstappen kijken of naar een voetbalwedstrijd van mijn zoon gaan. Dat is onzichtbaar voor de buitenwereld, maar heeft een grote impact op mijn dagelijks bestaan.”

Zijn werk als hoofd inkoop bij een bedrijf in zonwering wordt na het optreden van de eerste klachten steeds zwaarder: "Multitasken en beslissingen maken is erg moeilijk. De druk én drukte van mijn werk kostte me veel te veel energie. Na een werkdag ging ik meteen naar bed. Ik ben er in die periode minder voor de kinderen geweest dan ik had gewild. Dat heeft wel degelijk littekens achtergelaten."

Na een paniekaanval denken artsen aanvankelijk aan een burn-out. "Gelukkig was er een oplettende fysiotherapeut die opmerkte dat er motorisch iets niet klopt. Daarom werd ik doorverwezen naar het Radboudumc. Daar was het binnen twintig minuten bekend dat ik parkinson heb." De Haas is uiteindelijk afgekeurd.

De diagnose maakte indruk, vertelt de Bemmelaar: "Vier jaar na mijn eerste klachten, wist ik eindelijk wat mij had veranderd. Ik had nooit gedacht dat iemand het op 44-jarige leeftijd kon krijgen. Laat staan dat ikzelf het zou krijgen. Je denkt altijd dat alleen een ander zoiets kan overkomen."

Met de juiste medicatie verwacht De Haas snel verbetering te zien, maar door stress blijft het effect lang uit. Pas twee jaar na de diagnose begint hij verandering te merken. “Mede doordat ik in 2019 werd afgekeurd, viel de druk om te werken weg en vond ik de energie om me volledig te richten op mijn gezin en persoonlijke herstel. Rust, ontspanning en regelmaat bieden mij meer houvast dan een pilletje.”

Van 22 tot en met 24 september was er in Nijmegen een themaweekend rondom parkinson. De aanleiding daarvoor is de NWO-Stevinpremie die Radboud-neuroloog Bas Bloem en zijn team in 2022 kregen. Met het geld van die wetenschapsonderscheiding zal onder meer een onderzoek worden opgezet naar het nut van sport in de preventie van parkinson.

Vier à vijf keer per weekt bezoekt De Haas de sportschool en dat doet hem goed. “Wanneer je je laat afkeuren, zet je jezelf op de reservebank en wordt je wereld steeds kleiner. Dan is het goed om op deze manier toch contacten te hebben. Bovendien helpt het mij tegen de stramheid. Iets dat ik waarschijnlijk nooit had gedaan als ik gezond was geweest, is yoga. Het heeft misschien een stoffig imago, maar ik grijp alle kansen aan om fit te blijven.”