Zo voorspel je zelf (een beetje) het weer

Amateur-weerman Vossers uit Silvolde volgt al jaren het weer voor de lokale omroep in de Achterhoek: eerst voor Optimaal FM, later voor REGIO8. "Het heeft altijd mijn interesse gehad", zegt hij.

Een handigheidje voor hem is dat hij jarenlang op dezelfde plek woonde. "Op een gegeven moment herken je de wolken wel en weet je wat voor weer het gaat worden."

Want kijk naar de lucht, zoals boeren het vroeger al deden, zegt de Achterhoeker. En de dieren op de boerderij zijn een graadmeter, vervolgt hij. "Een hond die gras eet, duidt op regen. En als kippen naar binnen gaan en daarna naar buiten terwijl het regent, betekent dat het lange tijd nat is."

Voorspellen van het weer is vooral boerenverstand, meent Vossers. "Als je naar de lucht kijkt en je ziet stapelwolken, dan weet je dat er een weersverandering aankomt." De windrichting, in combinatie met het seizoen, leert je veel. "Is het winter en je hebt een westenwind, dus van zee, dan heb je zacht weer. Komt de wind uit het oosten, dan wordt het koud. Erg logisch allemaal, hoor."

Tegenwoordig heeft bijna iedereen een weerapp van bijvoorbeeld Buienradar op zijn mobiele telefoon. Die voorspellingen zijn behoorlijk precies maar ze komen niet altijd uit, erkent Buienradar op haar eigen website. Want het weer neemt meetapparatuur in de maling, soms.

Regenvoorspellingen gebeuren aan de hand van regenradars, zoals die in Herwijnen. Zo'n radar zendt 24 uur per dag elke 5 minuten radiogolven uit op zoek naar regendruppels. Het signaal wordt teruggekaatst. Het verschil in tijd tussen het verzenden en ontvangen van zo’n radiogolf zegt iets over hoe ver regen van de radar verwijderd is. De sterkte van het signaal dat terugkomt zegt iets over hoe hard het regent.

Is dit systeem waterdicht? Nee. Regen verdampt voordat die de grond raakt. Daar houdt de radar geen rekening mee. Dat wordt bij Buienradar ondervangen door handmatig het radarbeeld aan te passen. "Door dit naast waarnemingen te leggen, kunnen we er toch voor zorgen dat we een beeld krijgen wat overeenkomt met de werkelijkheid. Ondanks dat dit niet 100 procent waterdicht is, verbetert het de situatie wel aanzienlijk", meldt het bedrijf.

En motregen dan? Motregen is zo klein dat radiogolven die signalen niet vangen. Het regent wel degelijk, maar de radar denkt van niet. Daar heeft Buienradar nu de motregenradar voor bedacht.

Nog een probleem waarom een buienradar niet altijd klopt. Het gebeurt wel eens dat een bui ver weg van de radar zit en niet heel hoog is. Door de kromming van de aarde kijkt de radar dan over die bui heen. "Daardoor ziet deze de bui niet en verschijnt deze dus niet op het radarbeeld, terwijl het er wel degelijk regent", zegt Buienradar.

Vossers raadpleegt geregeld deze app. Toch adviseert hij iedereen die het weer wil 'voorspellen' een barometer aan te schaffen. Die meet luchtdruk. Snelle veranderingen van druk gaan meestal vergezeld van veel wind of zijn voorbode van storm, zegt het KNMI in De Bilt. "Als de stand van de barometer snel oploopt of daalt betekent dat vaak dat het weer gaat veranderen."

Volgens het weerinstituut leidt in 80 procent van de gevallen een stijgende luchtdruk tot een weersverbetering en een dalende luchtdruk tot slechter weer. Vossers: "Een barometer heeft vaak wel gelijk, ja."

Een extra advies van ons van de redactie: vertrouw je het niet helemaal, neem een paraplu mee.