Rijk van Nijmegen
Het leven van de heilige Titus Brandsma in klank en beeld

NIJMEGEN - Vandaag is het Allerheiligen, de dag waarop we alle heiligen en martelaren herdenken. En dus herdenken we ook priester Titus Brandsma, die in 1923 hoogleraar filosofie werd aan de pas opgerichte Nijmeegse Radboud Universiteit, waarvan hij ook een jaar rector magnificus was. Op 15 mei 2022 werd Brandsma heilig verklaard door paus Franciscus. Maar hij werd al veel langer vereerd, in klank èn beeld.
In het depot van het Katholiek Documentatie Centrum van de Radboud Universiteit in Nijmegen ligt een schat aan voorwerpen uit de katholieke geschiedenis van Nederland. Eén van die voorwerpen is een zogenaamde 'klankbeeld-presentatie' over Titus Brandsma, die gebruikt werd op basisscholen.
Ver voordat smartboards en YouTube-filmpjes hun intrede deden op school, waren ze in het onderwijs al druk bezig om de lessen leuk en aantrekkelijk te maken voor kinderen. Eén van de dingen die ze in de jaren vijftig en zestig gebruikten waren ‘klankbeelden.’ Die waren toen heel populair op basisscholen.
Podcast met plaatjes
Klankbeelden zijn lp’s met muziek en en gesproken tekst, die werden begeleid door een dia-voorstelling, een soort podcast met plaatjes. De leraar draaide de plaat en speelde tegelijkertijd de dia’s af in de klas. Dat kon over van alles gaan: educatieve onderwerpen, geschiedenis, actualiteiten, maar ook religieuze onderwerpen als bijbelverhalen, heiligen of belangrijke mensen in de katholieke kerk.

Dodelijke injectie
Eén van die klankbeelden-presentaties ging dus over de Nijmeegse priester en hoogleraar Titus Brandsma, die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog hevig en openlijk verzette tegen het nationaalsocialisme. Hij wordt in 1942 opgepakt en via Scheveningen en Kamp Amersfoort naar concentratiekamp Dachau gedeporteerd. Volgens getuigenissen van voormalige kampgenoten is Titus Brandsma in het kamp een grote morele, spirituele en daadwerkelijke steun voor zijn medegevangenen. En ondanks de extreme omstandigheden blijft hij standvastig overeind op zijn geestelijke weg.
Op 26 juli 1942 krijgt Brandsma, doodziek en verzwakt na zware mishandelingen, een dodelijke injectie van een kamparts. Volgens zijn overlijdensakte sterft hij 's nachts om 2:00 uur. In 1985 is Brandsma als martelaar voor het geloof zaligverklaard door Paus Johannes Paulus II en op 15 mei 2022 werd Brandsma heiligverklaard door paus Franciscus.
Op de klankbeeld-presentatie uit de jaren vijftig wordt zijn levensverhaal verteld:
Op deze klankbeeld-presentatie wordt het levensverhaal van Titus Brandsma verteld
Ridders van Gelre is het geschiedenisplatform van Omroep Gelderland. Hier volg je het laatste nieuws over de Gelderse historie! Kijk op riddersvangelre.nl
Tip: iedere zaterdag organiseert Ridder René een exclusieve gratis rondleiding op een bijzondere locatie. Op bovenstaande pagina vind je een agenda met waar en wanneer je kunt langskomen.