Bijna twee jaar kippenlockdown in de Vallei, einde nog niet in zicht

Het is een hard gelag voor pluimveehouder Theo Bos uit Barneveld. Het gras in de wei staat hoog en het onkruid groeit onder de bomen. Twee jaar geleden liepen er nog kippen buiten, maar dat mag sinds oktober 2021 niet meer door vogelgriep. Waar het virus normaal gesproken in de zomer weer wegebt, gebeurde dat de afgelopen twee jaar niet.

De kippen die Bos op dit moment heeft, zijn nog nooit buiten geweest. De boerderij in Barneveld is namelijk getroffen door het virus en geruimd. Het nieuwe pluimvee heeft de kans om buiten te pikken nog niet gehad. "Ik weet dat ze het prachtig zouden vinden. Het is een mooi gezicht als je ze met z'n allen buiten ziet rondscharrelen", vertelt de kippenhouder trots.

Dat is dus niet toegestaan. Het risico op verspreiding in de Gelderse Vallei is simpelweg te groot, zegt epidemioloog Armin Elbers van de Wageningen Universiteit. "Er zitten veel pluimveebedrijven in de regio. De kans bestaat dat het virus dan gemakkelijk tussen bedrijven overspringt." Door kippen binnen te houden en strikte hygiëneregels te hanteren, is die kans kleiner. In de rest van Nederland is de ophokplicht overigens al wel afgeschaft.

Opvallend is dat het risico dat een boerderij in de Vallei met het virus getroffen wordt, kleiner is dan op andere plekken in Nederland, zegt Elbers. In de kustprovincies is de kans het virus wordt aangetroffen groter. Vogelgriep gaat voornamelijk rond bij watervogels, die vervolgens een bedrijf kunnen besmetten. Watervogels zitten vooral op plekken aan de kust.

"Er worden nog steeds wilde vogels gevonden die besmet zijn met vogelgriep. Zo nu en dan vindt er een besmetting plaats bij pluimveebedrijven." De situatie is volgens Elbers zorgelijk. De oplossing lijkt vaccinatie, maar voordat het vaccin gebruikt kan worden, zijn we een paar jaar verder. Het vaccin moet nog in de praktijk getest worden, maar dat gaat binnenkort beginnen.

En dus is het afwachten voor pluimveehouders, zegt ook Pieter Bouw, de pluimveevertegenwoordiger van LTO Gelderse Vallei. "Heel anders kun je niet." Volgens hem is dat ook het sentiment onder pluimveehouders in de Gelderse Vallei. "Als de kippen wél naar buiten gaan en ze raken besmet, ben je ook ver van huis. Je moet gewoon rustig doorgaan. Er is op dit moment geen andere keus."

Een geluk bij een ongeluk is dat de eierprijs het afgelopen jaar gunstig was voor pluimveehouders die op de vrije markt verkopen. Door de ophokplicht krijgen boeren van kippen die normaal buiten lopen, een paar cent minder voor een ei. Door de hoge eierprijs wordt dat enigszins gecompenseerd. "Maar dat geldt niet voor de boeren die prijsafspraken hebben gemaakt met de afnemers. Voor hen is het krap", benadrukt Bouw.

Pluimveehouder Theo Bos hoopt dat zijn kippen binnenkort toch weer naar buiten mogen, als het veilig genoeg is. "Het is al even geleden dat we een uitbraak in de Vallei hebben gehad. Ik snap dat we in een gebied zitten met meer kippen, maar het moet zo onderhand toch wel een keer mogelijk zijn. De kippen zouden het fijn vinden."