Gelderse Vallei
Ede bestrijdt de Amerikaanse rivierkreeft, maar hoe kwam hij daar ooit terecht?

EDE - Twee jaar nadat De Proosdijvijver in Ede is leeggevist op de rode Amerikaanse rivierkreeft, moet er opnieuw op het dier worden gevist. De kreeft, die hier van nature niet thuishoort en voor veel overlast zorgt, vermeerdert zo snel dat nieuwe maatregelen nodig zijn. Vijf vragen over het gevreesde dier.
Waarom wordt de Amerikaanse rivierkreeft in Ede bestreden?
Tijdens onderzoek dat vóór de zomer werd uitgevoerd, bleek dat het dier weer aanwezig is in de Proosdijvijver, aldus de gemeente. De rivierkreeft is een exoot die hier niet thuishoort. In 2021 zijn er 12.000 rivierkreeften weggevangen, maar sindsdien is de populatie toch weer gegroeid.
Eerder onderzoek toonde aan dat de populatie nog beheersbaar is, maar dat bestrijding op korte termijn wel noodzakelijk is om schade aan de natuur te voorkomen. Het dier eet allerhande waterbeestjes op en knipt de waterplanten kapot, waardoor de visgemeenschap verandert, aldus onderzoeker Ivo Roesink van de WUR.
De kreeft dook vorige eeuw op in Nederland
Twee jaar geleden is de vijver leeggevist, hoe kan het dat de kreeft nu alweer terug is?
"Ze planten zich echt heel snel voort," zegt kreeftenonderzoeker Yannick Janssen van ATKB. Janssen monitort het aantal kreeften in de vijver. "Ze kunnen per vrouwtje ongeveer 1200 eitjes leggen. Dat doen ze één keer per jaar en ze worden vier jaar oud, dus je kunt nagaan hoe snel dat gaat."
Hoe is de exotische kreeft in een vijver in Ede terecht gekomen?
"Dat is een groot mysterie", zegt wetenschapper Roesink van de WUR. Hij denkt dat de vijver op de een of andere manier toch in contact staat met ander water, zodat de kreeft erin terecht is gekomen. Ook kan het zijn dat iemand die de kreeften thuis in een aquarium, hield hem in de vijver leeg heeft gegooid. Yannick Janssen wijst er bovendien op dat de dieren zeker 17 kilometer op een dag kunnen lopen.
Als ze zich zo snel voortplanten, raken we ze dan ooit nog kwijt?
Nee, landelijk gezien zijn we eigenlijk te laat met de bestrijding, zegt Roesink. "Het beest is nu zo wijdverspreid en we hebben toch nog al wat steken laten vallen in de afgelopen decennia. Als we het snel hadden aangepakt, was het probleem misschien kleiner gebleven. Maar nu is het zo groot dat je eigenlijk alleen nog maar lokaal actie kan uitzetten."
Kun je de Amerikaanse rivierkreeft ook eten?
Jazeker, de gevangen kreeften uit de vijver in Ede worden zelfs aan de horeca verkocht. Hoeveel je moet betalen voor een kilo Amerikaanse rivierkreeft, dat verschilt door het jaar. De kreeft is overigens in de jaren tachtig in Nederland geïmporteerd vanwege zijn goede smaak. De handelaar dacht er aardig aan te kunnen verdienen. Sindsdien is het dier aan zijn opmars in de Nederlandse wateren begonnen.