Gelderse Vallei
Graffiti: van 'troep' op de muur naar populaire kunstvorm

WAGENINGEN - Waar graffiti vroeger vooral geassocieerd werd met vandalisme, wordt het nu steeds meer omarmd als kunstvorm. Dit gaat samen met de intrede van Urban Arts Festivals waar de spuitbuskunsten helemaal centraal staan. Professionele graffiti-artiesten zijn blij met die ommezwaai, en zien hun werk hierdoor steeds meer terugkomen in de publieke ruimte.
Volgens Xander van Soelen, programmeur bij creatieve broedplaats Astrant in Ede, beginnen langzaam maar zeker ook de officiële instanties, zoals gemeenten, het licht te zien: "Vroeger moesten we echt smeken van 'mogen wij hier alsjeblieft verven want de muur is zo vet', maar dat tij begint te keren. In de gemeente Ede hebben we nu bijvoorbeeld al zestig kunstwerken in de openbare ruimte gemaakt. Deze kunstwerken zijn niet alleen te bewonderen op gebouwen, maar bijvoorbeeld ook op elektriciteitshuisjes of glasbakken. "
Nieuwe generatie artiesten
Om hun plek in de kunstwereld te verankeren en ervoor te zorgen dat het blijft groeien, heeft van Soelen ook meegewerkt aan het opzetten van de Graffiti Academy in Ede: "Hier begeleiden we jongeren in het verkrijgen van skills. Het zit elk jaar vol. Daarnaast organiseren we ook workshops, ook die zijn populair en altijd vol. Jongeren vinden het stoer, maar komen er daarna achter dat je er wel echt techniek voor nodig hebt. Wel 95 procent haakt af, de mensen met doorzettingsvermogen hou je over. Dat worden hopelijk de nieuwe generatie artiesten."
Draagvlak in de samenleving
Ook Ron van der Sterren ziet meer draagvlak voor graffiti ontstaan in de samenleving. Hij heeft afgelopen weekend voor de tweede keer het urban arts festival Aan Hoger Wal georganiseerd in de Wageningse Rijnhaven: "Vanwege het grote succes van vorig jaar, hebben we het festival dit jaar uitgebreid met gratis graffiti workshops. We hopen mensen hierdoor op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met de kunstvorm."
Maar alles draaide met name om de muur van 150 meter lang die het hele weekend door versierd is met tientallen kunstwerken: "Grote graffiti-artiesten uit binnen en buitenland hebben hun kunsten laten zien."
Graffiti als kunstvorm
Brandblusser met verf
Wat op het festival opvalt, is dat graffiti niet alleen meer bestaat uit het zetten van tags - de handtekening van de artiest - of woorden: "Street art heeft zijn intrede in de graffiti wereld gedaan. Dit is toegankelijker voor het grote publiek. Het zijn vaak mooie portretten, landschappen of grafische kunstwerken."
Daarnaast worden er steeds meer technieken gebruikt, waardoor ieder kunstwerk een eigen uitstraling krijgt: "Je hebt mensen die werken met een spuitbus, anderen werken met kwasten of rollers. Je hebt zelf artiesten die werken met brandblussers met verf. Je kunt het zo gek niet bedenken. Het gaat niet meer om het middel maar om het eindresultaat", aldus Xander.
'Spreekt brede doelgroep aan'
Maar ook al wordt de kunstvorm steeds meer omarmd, er valt nog zeker een slag te slaan volgens Xander: "Als je kijkt naar het verankeren van kunst in de openbare ruimte, dan wordt er best vaak ingezet op het plaatsen van een beeld of object voor een gigantische smak geld. Maar ik denk dat het nu wel duidelijk is dat street art een brede doelgroep aanspreekt, en dat het desondanks toch vaak wordt gepasseerd. En daar valt daar zeker nog wel wat winst te halen."