Greetje wint na jaren van strijd, er komen toiletten in treinen

Staatssecretaris Vivianne Heijnen van openbaar vervoer sprak de voorbije maanden met het provinciebestuur. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft ze: “Ik ben verheugd u te kunnen meedelen dat in het coalitieakkoord van het nieuwe college van Gedeputeerde Staten van Gelderland is neergelegd dat in de nieuwe concessies de aanwezigheid van toiletten in elke trein wordt opgenomen. Daarmee zal de provincie Gelderland sneller dan (…) was overeengekomen beschikbaarheid van toiletten in treinen, die op basis van haar concessies rijden, verwezenlijken."

Greetje van Amstel uit Doesburg ijvert al jaren voor wc's in treinen op het regionale spoor. Ze is blij met de Kamerbrief. “Dit is goed nieuws”, reageert ze. “Het komt zelfs in de wet.”

Van Amstel begon zo'n tien jaar geleden met haar strijd voor toiletten in treinen. Ze kreeg landelijke bekendheid in 2017 door in een trein tussen Arnhem en Winterswijk op een emmer te gaan zitten en te plassen.

De nieuwe Gelderse coalitie is nog maar net aangetreden. Toiletten in regionale treinen staan inderdaad in het coalitieakkoord, maar de voorbereiding voor de aanbesteding van de nieuwe concessie Achterhoek/Rivierenland begint na de zomer, zegt een provinciewoordvoerster. "We moeten de vraag nog beantwoorden hoe we dit kunnen realiseren, in welke tempo en waar we het extra geld vandaan halen.”

Het inbouwen van toiletten in bestaande treinen kost miljoenen euro's. Aanvankelijk wilde de provincie wachten met toiletten in regionale treinen tot bestaande treinen afgeschreven waren, maar dat duurt nog jaren. Vooralsnog gaat het om toiletten in treinen die rijden in de Achterhoek en het Rivierengebied en niet om wc's op de Valleilijn.

Op dat 'kippenlijntje' tussen Ede-Wageningen en Amersfoort is een noodconcessie van kracht. Die loopt 9 december af. Keolis neemt alle treinstellen over en wordt vanaf 10 december voor dertien jaar de nieuwe vervoerder voor de treindienst Amersfoort-Ede/Wageningen. In twee van de zeven treinen op dat traject zitten wc's.

"In vijf dus niet", schampert Greetje van Amstel. Ze verwijst naar een bezwaarschrift dat De Toiletalliantie eind mei indiende bij de provincie. Deze club vertegenwoordigt de belangen van onder meer de Maag Lever darm Stichting, reizigersorganisatie Rover, de Fietsersbond, Stichting Darmkanker en de ouderenbonden. Ook op de Valleilijn wil deze koepel minimaal een wc in alle treinen.

Van Amstel over de nieuwe concessie: "Ze knappen de treinen op, verbeteren het zitcomfort, er komen stopcontacten en usb-oplaadpunten en goedwerkende wifi. Maar over wc's lezen we niks. We hebben op ons bezwaar nog geen reactie."

De Valleilijn is net naar Keolis gegaan, tot 2036, zegt de provinciewoordvoerster. Tot de Gelderse coalitie anders beslist blijft het aantal toiletten in die treinen beperkt.