Achterhoek

Wie zorgt voor de dementerende moeder? Dat kan de rechter ook beslissen

28 juni, 12:15 • 3 minuten leestijd

Een rechter kan besluiten een mentor aan te stellen © Omroep Gelderland

DOETINCHEM - Door een familieruzie maar anderhalf uur bij het sterfbed van je moeder mogen staan. Rechters stellen onafhankelijke mentoren aan als familieleden het onderling niet eens kunnen worden over de zorg voor familieleden met bijvoorbeeld dementie. Hoe ver reikt de macht van een mentor?

Dat de macht van een mentor ingrijpende gevolgen kan hebben blijkt uit het verhaal van Milly Maas en haar moeder Ariënne. In de stervensfase van haar moeder mocht Milly niet langer dan anderhalf uur per dag op bezoek door een besluit van de rechter. Milly had een conflict met haar broer, en dus werd er een mentor aangewezen die tot een omgangsregeling besloot. "Ik denk echt dat mijn moeder het gevoel had dat we haar in de steek lieten."

Het verhaal van Milly Maas komt aan bod in het tv-programma In het Vizier van De Jager op TV Gelderland. Daarin gaat Inge de Jager op zoek naar mensen die in de knel zitten, zich niet gehoord voelen en met de rug tegen de muur staan. Deze week duikt het programma in de wereld van het mentorschap. Loop jij ook tegen dit soort zaken aan? De redactie van In het Vizier van De Jager wil graag met je in contact komen. Je kunt een e-mail sturen naar inhetvizier@gld.nl. Je kunt de tv-uitzending ook online bekijken, in de app of onderaan dit artikel.

Een mentor is iemand die de regie neemt als iemand door bijvoorbeeld dementie niet meer voor zichzelf besluiten kan nemen, legt Bob Pieters van stichting Mentorschap Overijssel en Gelderland uit. "Meestal gaat het om een familielid", zegt Pieters. Op verzoek van familieleden of een zorginstelling kan ook iemand van buiten worden aangesteld als mentor. Dat kan een professional of een vrijwilliger zijn.

In zijn praktijk ziet Pieters vaker dat een rechter een mentor aanstelt als er sprake is van ruzie in de familie, zoals in het geval van Milly. "Als mensen er niet samen uitkomen, dan zegt een kantonrechter: we stellen iemand anders aan."

Alle zeggenschap over zorg wordt dan overgenomen door de mentor, legt Pieters uit. "Een mentor hoeft geen verantwoording af te leggen aan familieleden. Alleen aan de cliënt en de kantonrechter."

Het betekent ook dat naaste familie geen recht meer heeft op informatie over de cliënt, zegt hoogleraar Kees Blankman. Hij is specialist op het gebied van juridische bescherming van ouderen. "Familieleden mogen dan niet meer in dossiers kijken. Een goede mentor zal de familie wel informeren. Maar het is niet verplicht."

Toch kan een familie wel stappen ondernemen als zij denken dat een mentor geen goed werk levert. "Dat kan richting het kantoor waar iemand werkzaam is door een klacht in te dienen", zegt Pieters. "Je kunt ook een beroep doen op de branchevereniging. En je kan naar de rechter stappen." De kantonrechter houdt toezicht op mentorschappen.

In families kunnen soms ruzies spelen die jaren teruggaan, zegt Blankman. "Dat los je niet zomaar op". Hij adviseert mensen daarom op tijd na te denken over de toekomst om problemen later te voorkomen. "Als het niet meer goed gaat, wie zou ik mijn bevoegdheden dan willen geven, en geeft dat problemen in de familie? Dat laatste wil je echt voorkomen."

Familie kan zich buitenspel gezet voelen omdat alle informatie en besluiten ineens bij een derde partij liggen, zegt Blankman. "Je staat dan ineens op afstand. Dat is vaak niet leuk voor de familie."