Stedendriehoek / Achterhoek
Waterstoffabriek loopt miljoenensubsidie mis
ZUTPHEN - De komst van een waterstoffabriek in Zutphen gaat al jaren over de tong. Hiermee kan zowel de industrie als zware transport verduurzamen. Maar nu grijpen de initiatiefnemers naast een Europese miljoenensubsidie.
"Dat was een forse tegenslag", vertelt Jan Fikken van waterstofcoöperatie GldH2. "Men heeft het idee dat waterstof niet voor een acceptabele prijs geproduceerd kon worden. We hebben bezwaar aangetekend, want dat kan wel, maar dat had geen invloed."
5 miljoen misgelopen
De coöperatie wilde aanvankelijk zelf de eerste groene waterstoffabriek in Gelderland bouwen. "We zijn de eerste partij in Nederland die daarvoor een omgevingsvergunning heeft gekregen." Maar zonder 5 miljoen euro subsidie de bouwkosten van 10 miljoen ophoesten, lijkt onmogelijk. "Daarom zijn we op zoek gegaan naar een partij die de fabriek zonder subsidie wil bouwen."
Die partij is inmiddels gevonden. Behalve dat het om een bedrijf uit de buurt gaat, wil Fikken er nog weinig over kwijt. "Eind juni kunnen we er meer over zeggen. De laatste handtekeningen moeten nog onder de verschillende overeenkomsten worden gezet."
Het idee is dat het bouwwerk op industrieterrein De Mars in de loop van 2024 wordt gerealiseerd. Het wordt de eerste groene waterstoffabriek in Nederland. "In het noorden van het land draait er al wel een groene waterstoffabriek, maar dat is een proef." Het kabinet kondigde eerder dit jaar aan dat er ook een grote groene waterstoffabriek op zee komt. Die moet in 2031 klaar zijn.
Wie wil de waterstof kopen?
In Zutphen hopen ze dat de waterstoffabriek dan al groene waterstof levert aan verschillende bedrijven in de omgeving. "Daarnaast moet je ook denken aan het transport: vrachtwagens of bestelauto's op waterstof." Zo wil Arriva straks groene waterstof uit Zutphen afnemen voor haar bussen in de Achterhoek. "En vanuit Lochem is er ook interesse voor het verwarmen van huizen."
Groene waterstof wordt nog maar heel minimaal gemaakt in Nederland. Anders dan bij grijze waterstof wordt deze niet gemaakt door aardgas, maar door zon- of windenergie. Door middel van zogeheten elektrolyse worden moleculen gesplitst, waar zuurstof bij vrijkomt (en geen CO2). Deze variant is - nu nog - aanzienlijk duurder.
Zonnepanelen en drie nieuwe windmolens bij Eefde moeten de stroom gaan leveren voor het productieproces. De installatie moet op een braakliggend terrein tussen koper- en messingproducent KME (voorheen Aurubis) en het Twentekanaal komen te staan.
Verduurzamen
De Europese miljoenen zijn de initiatiefnemers misgelopen omdat waterstof volgens de subsidiecommissie niet volgens een acceptabele prijs geproduceerd kan worden. Toch is de vraag volgens GldH2 groot. "We krijgen zelfs aanvragen uit Limburg."
De kans dat waterstof uit Zutphen straks naar het zuiden gaat, is klein. "Het plan is om vooral in de regionale economie te verduurzamen. We moeten van aardgas en fossiele brandstof af. Waterstof kan samen met batterijen een oplossing bieden." Fikken heeft vertrouwen in de nieuwe partij. "Wij gaan er wel vanuit dat het doorgaat, maar je weet nooit wat er kan gebeuren."