Noord-Veluwe

Hoe Maria's verdwijning uit Putten 29 jaar lang onopgelost bleef

Maria van der Zanden verdween in 1994 tijdens een fietstocht.
Maria van der Zanden verdween in 1994 tijdens een fietstocht. © Archief Omroep Gelderland/privéfoto
PUTTEN - Maria van der Zanden uit Putten is na bijna 30 jaar vermissing gevonden. Ze bleek al die tijd in een anoniem graf in Duitsland te hebben gelegen. Op 6 augustus 1994 vertrok ze van huis, sindsdien werd er nooit meer iets van haar vernomen. Wat is er allemaal bekend over haar zaak?
Maria is 22 jaar op het moment van haar verdwijning. Ze had enkele jaren in Amsterdam gestudeerd en woont weer tijdelijk bij haar ouders, in een verbouwde garage waar ze haar privacy heeft. Ze volgt een beroepsopleiding in Leusden en loopt stage bij een kinderdagverblijf van het psychiatrisch ziekenhuis in Ermelo.
Maria vertrekt op zaterdag 6 augustus 1994 om ongeveer 12.30 uur voor een toertochtje met haar racefiets. Ze zou weer terug zijn voor het avondeten. Als ze niet thuiskomt belt haar vader in de avond ziekenhuizen in de omgeving om te horen of Maria ergens is binnengebracht. Dat blijkt nergens het geval. Daarop neemt hij contact op met de politie. Er wordt gezegd dat ze misschien toch nog later thuis kan komen en er wordt geadviseerd om de volgende dag weer te bellen als ze dan nog niet thuis is.
Als dat de volgende dag inderdaad niet het geval is, wordt de politie weer gebeld en wordt een onderzoek in gang gezet. De politie concludeert dat Maria de intentie zou hebben gehad om gewoon weer thuis te komen. Dat is onder andere gebaseerd op het feit dat haar paspoort nog thuis ligt. Verder heeft ze meerdere afspraken gepland. Zo zou ze met een groepsreis naar Spanje gaan. De politie houdt ernstig rekening met een misdrijf.

Meerdere tips

Er wordt intensief onderzoek gedaan en de politie krijgt meerdere verhalen binnen. Zo zou ze in een klooster in Portugal zitten en er is ook een verwijzing naar haar Egyptische ex-vriend. Alles wordt nagelopen, maar er komt geen doorbraak in de zaak. In september wordt het onderzoek afgeschaald en aan het einde van het jaar stopt het. Hoewel het nooit helemaal stil ligt. Er duikt af en toe iets op dat weer aanleiding geeft tot onderzoek.
Zo duikt er op Koninginnedag in 2005 een racefiets op waarvan het vermoeden bestaat dat het wel eens de fiets van Maria kan zijn. Ook hier volgt weer uitgebreid onderzoek, maar uiteindelijk loopt ook dit spoor dood. Na nieuwe aanwijzingen zoeken in april 2006 tientallen ME'ers in het bosgebied bij Speuld naar het lichaam van Maria. De zaak blijkt heropend nadat in augustus 2005 het stoffelijk overschot van een vrouw uit Utrecht is gevonden die in de jaren tachtig bij dezelfde bijbelstudieclub zat als Maria. Ze staan samen op een foto. Maar ondanks het verband, blijkt er geen oplossing te zijn.
In 2008 wordt Ron P. aangehouden in de Puttense moordzaak. P. wordt veroordeeld voor de moord op stewardess Christel Ambrosius, in januari 1994 in het huis van haar oma. De moord is acht maanden voor de verdwijning van Maria en ook in Putten. De woning van de oma van Christel Ambrosius en het huis van Maria liggen zelfs op korte afstand van elkaar. Het verband tussen de zaken is gauw gelegd en wordt ook onderzocht. Maar er wordt nooit een link gevonden tussen de verdwijning van Maria en Ron P.

Coldcasekalender

In 2018 komt de vermissing van Maria op de 'coldcasekalender' van de politie. Via deze kalender wordt aandacht gevraagd voor onopgeloste moord- en vermissingszaken. Ook misdaadverslaggever Peter R. de Vries houdt zich al jaren met de zaak bezig. Nadat hij in 2021 is vermoord, wordt de 'Peter R. de Vries Foundation' opgericht. De foundation - onder de leiding van Kelly de Vries, dochter van Peter - zet het onderzoek naar de verdwenen Maria voort. Ze leggen begin 2022 contact met het coldcaseteam Oost-Nederland. In maart van dit jaar kondigt de foundation aan 250.000 euro uit te loven voor de gouden tip in de zaak.
Korte tijd daarna meldt de Duitse politie dat er een mogelijke match is tussen een onbekende dode en de verdwenen Maria. De onbekende vrouw werd eind augustus 1994 gevonden in het stuwmeer van de Möhnesee en daarna begraven in een naamloos graf. Na wekenlang onderzoek is op basis van eerder afgenomen vingerafdrukken nu definitief vastgesteld dat de onbekende vrouw Maria van der Zanden is.