Geel korstmos op de bomen? Dat zegt meer dan je denkt

Keek jij wel eens naar de kleur van het mos op de bomen? Dat zou ons al een heel eind kunnen helpen met het in kaart brengen van de stikstofneerslag, blijkt uit een in onze provincie uitgevoerd onderzoek. We moeten namelijk kijken naar korstmos. Dat is een organisme dat groeit op de schors van een boom.

Uit het onderzoek blijkt dat korstmossen uitstekend het effect van ammoniakbeleid in kaart brengen. Met andere woorden: aan de kleur van het korstmos op de bomen kunnen we zien of er in een gebied juist veel of weinig ammoniak terechtkomt. Die ammoniak is voor het grootste deel afkomstig vanuit de landbouw.

Het effect van ammoniak op korstmossen in Gelderland is de afgelopen twee jaar onderzocht op bijna duizend meetpunten met zomereiken. Daarop is een flinke toename van het aantal ammoniakminnende soorten te zien.

"Deze toename werd vastgesteld op meetpunten in zowel agrarisch gebied als bebouwd gebied, maar ook in de Gelderse natuurgebieden. Korstmossen die gevoelig zijn voor ammoniak zijn in dezelfde periode juist sterk afgenomen. In het agrarisch gebied zijn ammoniak mijdende soorten korstmossen nu zo goed als verdwenen", legt Henk-Jan van der Kolk uit Bennekom uit. Hij is één van de drie betrokken onderzoekers.

"Het is met het blote oog ook goed te zien, iedereen kent wel die geel verkleurde schors van een boom", gaat hij verder. "Die gele korstmos (groot dooiermos) gedijd juist goed in ammoniak-rijke gebieden."

De lichtblauwe korstmors (gewone schorsmos), daarentegen, kan juist heel slecht tegen deze stikstofverbinding en zie je alleen nog in gebieden waar de concentratie ammoniak veel lager is.