Rijk van Nijmegen
Tbs'ers nemen soms de benen, maar dit is waarom verlof onmisbaar is

NIJMEGEN - Een tbs'er die vastzat in de Nijmeegse Pompekliniek onttrok zich maandag aan een begeleid verlof. Toch is verlof in de tbs-behandeling onmisbaar, stelt tbs-advocaat Niels van Wersch.
"Het belang van het verlof is levensgroot. Het is een onmisbare schakel in de behandeling. Voor iedere tbs-gestelde is het doel om via verlofstappen terug in de samenleving te komen. Zo wordt hij of zij voorbereid om weer deel te nemen aan de samenleving en daar niet in de fout te gaan", legt Van Wersch uit.
Hij somt de verlofstappen op: "Beveiligd verlof, dubbel begeleid (door twee begeleiders, red.), enkel begeleid (door een beveiliger, red.) en onbegeleid verlof. En dan eerst een paar uurtjes, dat wordt langzaam opgebouwd."
Maar sporadisch onttrekkingen
Onttrekkingen aan verlof, zoals de 'ontsnapping' van maandag officieel heet, komen maar sporadisch voor. Cijfers van 2022 zijn nog niet bekend, maar in 2021 was er bij de Pompestichting sprake van ruim negenduizend verloven, waarbij twee keer iemand niet (meteen) terug kwam van onbegeleid verlof. Dat is dus in 0,02 procent van de verloven. Landelijk was dat percentage vergelijkbaar. Van Wersch wijst er bovendien op dat in veel gevallen de tbs'ers dan geen misdrijf plegen. "Soms komen ze alleen te laat terug."
De tbs-advocaat stelt verder dat tbs-behandelingen hun waarde bewijzen. Uit onderzoek blijkt dat 20 tot 27 procent van de tbs'ers binnen vijf jaar na ontslag weer in de fout gaat. Bij ex-gedetineerden is dit binnen de eerste twee jaar 47 procent.
'Tbs werkt, maar niet voor iedereen'
"Dat is de waarde van het systeem", benadrukt Van Wersch. "Tbs werkt, maar het werkt natuurlijk niet voor iedereen. Er zijn gevallen dat het niet lukt. Maar in de meeste gevallen heeft tbs-behandeling zeker zin. Al wil dat niet zeggen dat alles goed gaat."
"Verlof hoort erbij, maar incidentele onttrekkingen aan het verlof horen er ook bij. Paniek is echter nergens voor nodig. Er zijn weinig onttrekkingen en het komt nog minder voor dat er dan iets gebeurt."
De Pompekliniek trok maandag alle verloven in nadat de tbs'er zich onttrok aan het verlof. Dinsdag werden de verloven weer opgestart. Wel wordt het toegestane verlof per patiënt beoordeeld. Ook de kliniek vindt verlof een belangrijk onderdeel van de behandeling van de tbs-patiënten: "Ze moeten immers leren weer in de buitenwereld te functioneren."