Rivierengebied

'Jammer': Gepimpte auto’s verboden met Luilakken op Koningsdag

Auto's zijn vanaf dit jaar verboden tijdens Luilakken in Neder-Betuwe
Auto's zijn vanaf dit jaar verboden tijdens Luilakken in Neder-Betuwe © Omroep Gelderland
OPHEUSDEN - Vlammenwerpers en complete rookmachines, gemonteerd bovenop de motorkap van auto's die rondrijden zonder uitlaat: zo werd het Luilakken de afgelopen jaren gedomineerd tijdens Koningsdag in de gemeente Neder-Betuwe. Maar door chaotische taferelen met botsingen in 2022 staan de burgemeester en politie dit jaar alleen fietsen en brommers toe. "We willen de traditie weer in ere herstellen."
Het wakker maken van mensen in de vroege uurtjes van Koninginnedag en Koningsdag is al tientallen jaren vaste prik in de dorpen rondom Opheusden. “Het is ooit begonnen met het slaan op pannendeksels én blikjes die achter een fiets over straat werden getrokken”, vertelt burgemeester Jan Kottelenberg. “Op een gegeven moment kwamen daar brommers bij."
Een jaar of vijf geleden verschenen er ook compleet omgebouwde auto’s op het toneel. En de deelnemers kwamen niet alleen meer uit Neder-Betuwe. “Het is een regionaal evenement geworden met mannen uit Elst (provincie Utrecht), Lunteren en Ederveen die hier laten zien wat ze met een auto kunnen.”
Maar de burgemeester wil de automobilisten tijdens Luilakken niet meer zien in zijn gemeente. “Wat mij betreft moet je tradities eren en waarderen. Totdat het de spuigaten uitloopt. Door de rookpluimen heeft het overige verkeer geen overzicht meer en kan het de snelheid niet meer inschatten."

Rakelings langs toeschouwers

De burgemeester verwijst daarmee naar een aantal gevaarlijke situaties in 2022. Een deelnemer botste tijdens het Luilakken met zijn auto tegen een andere auto waardoor ze de stoep op schoten. Volgens de gemeente had het weinig gescheeld of deze auto's hadden een groepje toeschouwers met kinderen geraakt. Een uur later botsten twee andere deelnemers met hun auto's tegen elkaar. Een inzittende van een van de auto’s raakte lichtgewond en kreeg glas in het gezicht.

Jongeren zwaar teleurgesteld

Jongeren uit Neder-Betuwe zijn zwaar teleurgesteld dat hun jaarlijkse autofeest niet meer doorgaat. "Automobilisten van buiten de gemeente Neder-Betuwe hebben het verkloot", aldus de 23-jarige Bauwe Franken uit Dodewaard. “Die wisten niet hoe ze er mee om moesten gaan. Ze haalden gekke dingen uit omdat ze dachten dat de straat een groot racepark was. Dat is niet zo. Het was al heel bijzonder dat we zonder uitlaat mochten rijden."
Bauwe hoopt vooral dat het Luilakken dit jaar rustig verloopt. "Hopelijk komt er dan in de toekomst weer wat ruimte, zodat we met bepaalde afspraken toch weer met onze gepimpte auto’s de weg op mogen. Het gezamenlijk bouwen aan een auto is altijd een groot feest. En dan op het dorpsplein kijken wie de grootste auto heeft, de meeste vlammen kan maken en het hardst kan roken. Dat is gewoon de kick, daar doen we het uiteindelijk voor."
Luilakken in Opheusden

Het Luilakken in Neder-Betuwe is donderdag 27 april toegestaan tussen 05:00 en 08:00 uur. Iedereen die voor of na die tijd rondrijdt met een brullende brommer doet dat volgens de politie op eigen risico. Alle auto's, quads, motoren en landbouwvoertuigen die bij het Luilakken komen kijken worden onderworpen aan een 'honderdprocentcontrole'. "Wij willen de traditie niet om zeep helpen", aldus politieagent Jeroen de Groot. "Net als de gemeente willen we terug naar hoe het Luilakken ooit was."

Luilakken in Barneveld

In Barneveld wordt het Luilakken sinds 2021 georganiseerd in overleg met de gemeente en politie. De afgelopen dagen is er volop gesleuteld om brommers te voorzien van enorme uitlaten om maar zoveel mogelijk lawaai te produceren. "De gemeente regelt zogenoemde schildjes, die op Koningsdag bij de start worden uitgedeeld aan de deelnemers", vertelt Bart van de organisatie (die anoniem wil blijven). "Auto's en quads zijn niet welkom."
De vergunning is dit jaar samen met de Oranjevereniging in Barneveld aangevraagd. Is het rebelse van het Luilakken er nu niet af? "De gemeente wilde het luilakken aan banden leggen. Wij schikken ons in om de traditie te laten bestaan", vertelt Bart. De samenwerking met de instanties zorgt er ook voor dat de Luilakkers meer positieve reacties krijgen. "Mensen zien dat we niet een stel randdebielen zijn die stomdronken op een brommer stappen."