Achterhoek / Rivierengebied

Plattelandsgebieden flink benadeeld in aantal laadpalen

Een laadpaal voor een elektrische auto is niet overal makkelijk te vinden. Foto ter illustratie.
Een laadpaal voor een elektrische auto is niet overal makkelijk te vinden. Foto ter illustratie. © ANP
BORCULO/BENEDEN-LEEUWEN - Elektrische rijders die hun auto in de Achterhoek of in delen van het Rivierengebied willen opladen, moeten veel meer moeite doen om een beschikbare laadpaal te vinden, dan in andere delen van Gelderland. Dat blijkt uit gezamenlijk onderzoek van de regionale omroepen en de NOS. Landelijke doelstellingen voor publieke laadpalen worden met name op het platteland niet gehaald.
Heb je geen eigen oprit en wil je je elektrische auto opladen, dan kan dat bij een openbare laadpaal. Of ga je als elektrische rijder op bezoek bij familie die geen laadpaal heeft of rij je voor een werkafspraak ergens naartoe zonder laadpaal, dan wil je je auto aan de stekker kunnen leggen op een publieke laadpaal. Dat gaat niet overal in Gelderland gemakkelijk.
Het uitgangspunt van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur is dat een gebied van 500 bij 500 meter met minstens 125 huishoudens minstens één publieke laadpaal moet staan. Waar Arnhem, Nijkerk, Culemborg, Nijmegen en Barneveld zo'n 90 procent van de doelstelling heeft behaald, doen gemeentes in de Achterhoek het een stuk slechter. Ook in Rozendaal en West Maas en Waal zijn minder laadpalen beschikbaar.
Kijk hoe de dekking in jouw gemeente is:

'Gas geven'

Dat gemeenten in de Achterhoek het een stuk slechter doen dan andere gemeenten in Gelderland, verbaasd Bert Bosman van de Vereniging Elektrische Rijders niet. "Er zijn hier veel meer huizen met een eigen oprit waar je een laadpaal kunt plaatsen. Dat is in Amsterdam heel anders dan hier in dorpen". Toch vindt Bosman dat gemeenten tempo moeten maken. "Ze moeten gasgeven met het plaatsen van laadpalen", zegt Bosman. "De doelstelling is dat er in 2030 alleen nog maar elektrische auto's verkocht mogen worden, dan moet je het laden ook regelen".
1,5 kilometer verderop was er één beschikbaar. We moesten hem ophalen met de auto, omdat het te ver lopen was.
Bert Bosman, regioambassadeur Vereniging Elektrische Rijders
"Ik was laatst in Borculo op een verjaardag. Daar was iemand uit het westen met een elektrische auto. De accu was bijna leeg. In de woonwijk stonden wel palen, maar die hebben mensen aangevraagd. Als je dan om 20.00 uur een paal zoekt, dan hebben die mensen hun auto daar al staan. Vind er dan nog maar één. 1,5 kilometer was er één beschikbaar. We moesten hem ophalen met de auto, omdat het te ver lopen was", herinnert Bosman zich. "Wacht niet tot er een aanvraag komt, maar ga proactief laadpalen plaatsen", is de oproep van Bosman. "Zo loop je telkens achter de feiten aan."
Hoe werkt de plaatsing van een laadpaal?
Er wordt eerst gekeken of je zelf voor een privé laadpaal kunt zorgen, zoals op je eigen oprit. Als dat niet kan, dan kun je een laadpaal aanvragen bij de gemeente. Bij een openbare parkeerplaats wordt dan een paal geplaatst. Elektrische rijders die op bezoek gaan bij mensen zonder laadpaal, zijn afhankelijk van openbare laadpalen. Die gebruik je ook als je wilt laden op een grote parkeerplaats bij het winkelcentrum of het ziekenhuis.

Gemeenten: eerst vraag, dan plaatsing

Waar de Vereniging voor Elektrische Rijders vindt dat gemeenten door moeten gaan met plaatsen, geven enkele gemeenten aan dat ze eerst willen wachten tot dat er een aanvraag komt. "Hiermee voorkomen we dat er laadpalen geplaatst worden die vervolgens niet worden gebruikt. Wat weer leidt tot klachten, omdat deze parkeerplaatsen alleen voor elektrische auto’s kunnen worden gebruikt", reageert de gemeente Montferland. Ook in de gemeente Heumen wordt niet zomaar palen geplaatst. Bronckhorst, Berkelland en Oldebroek melden dat er jaarlijks proactief laadpalen worden geplaatst.
Ook de gemeente West Maas en Waal gaat hard aan de slag. Dit jaar nog worden er minstens acht palen geplaatst, verzekerd wethouder Reuvers die aangeeft ambities te hebben om de dekking op orde te brengen. Daarbij komen wel capaciteitsproblemen bij kijken. "Versnellen bij de gemeente is door capaciteitsbeperking niet eenvoudig. En bij de leveranciers en aannemers is de druk ook hoog." De gemeente Doesburg geeft aan met dezelfde problemen te kampen.
De provincie ondersteunt gemeenten bij laadpalendekking. De provinciewoordvoerder geeft aan dat er soms andere afwegingen worden gemaakt dan de NAL-doelstelling. Zo is het zinvoller om palen te plaatsen bij appartementencomplexen.
Verantwoording
De redacties van de NOS en de regionale omroepen, waaronder Omroep Gelderland, analyseerden gegevens van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL). We maakten een vergelijking tussen de doelstellingen van de NAL en het daadwerkelijke aantal palen en de locaties daarvan. Voor locaties van de laadpalen hebben we gegevens gebruikt met als peildatum 31-01-2023. Van een klein gedeelte van de laadpalen is niet bekend of deze publiek of semi-publiek zijn. Daarom is dit kleine aantal (ongeveer 2 procent) niet meegenomen in de analyse.

Voor onze analyse hebben we de doelstelling van de NAL gehanteerd. Die stelt dat elke CBS-rastercel van 500 bij 500 meter ten minste één publiek laadpunt moet hebben, als de cel 125 huishoudens of meer heeft. In dit onderzoek hebben we alle Gelderse gemeenten verdeeld in vlakken van 500 bij 500 meter en een percentage berekend van hoeveel van die vlakken voldoen aan de doelstelling. Op basis daarvan is de bovenstaande kaart gemaakt.