Rijk van Nijmegen

Doodzieke Jan Troost is binnenkort bij zijn eigen uitvaart

Doodzieke Jan Troost is binnenkort bij zijn eigen uitvaart
Doodzieke Jan Troost is binnenkort bij zijn eigen uitvaart
WIJCHEN - Jan Troost is ernstig ziek. De oud-voorzitter van de landelijke gehandicaptenraad lijdt aan een agressieve vorm van slokdarmkanker, die is uitgezaaid naar de longen. In de laatste fase van zijn leven heeft hij nog één wens: zijn eigen uitvaart bijwonen. "Ik heb zo veel begrafenissen meegemaakt, zo vaak de dood in de ogen gezien, ik wil er een feestje van maken."
Vijftig jaar lang voerde de Wijchenaar vanuit zijn rolstoel actie voor mensen met een beperking. Zijn eerste demonstratiemars organiseerde hij op 14-jarige leeftijd in Nijmegen. Met als doel om cultureel centrum de Lindenberg rolstoeltoegankelijk te maken. En met succes.
Sindsdien beschouwt Jan het cultuurhuis als 'heilige grond'. Hij presenteerde daar vorig jaar zijn boek Troost Over Leven en over twee weken staat daar ook zijn afscheid gepland. Het 'leve het leven-feest', noemt hij het zelf. De 'echte' crematie wordt later in besloten kring gehouden.

Nog 'redelijk vrolijk' en strijdbaar

Jan, die door de brozebottenziekte al sinds zijn jonge jaren in een rolstoel zit, weet niet hoe lang hij nog heeft. "Er is geen termijn. Ik zit nu aan de sondevoeding; eten gaat niet meer, alleen muizenhapjes voor de smaak."
Hij vertelt dat hij nog 'redelijk vrolijk' en strijdbaar is ondanks de pijn. Dat laatste is hij gewend, want Jan brak al zo'n vijftig keer een bot. "Elke keer weer even pijnlijk", gaf hij in een eerder interview aan.
Het is echt ongelooflijk wat er binnenkomt aan reacties
Sinds de Wijchenaar het nieuws over zijn ziekte naar buiten bracht, wordt hij overladen met steunbetuigingen. "Het is echt ongelooflijk wat er binnenkomt aan reacties. Ik heb toch blijkbaar iets betekend, mensen die me nu laten weten dat ze hun handicap beter accepteren door wat ik gedaan heb."
Ook zijn er mensen die hem vertellen dat ze door hem actief zijn geworden binnen de handicapbeweging. "Dat doet goed. Ik blijf mijn boodschap uitdragen; activist tot in de kist", benadrukt hij.

'Anders over de dood gaan nadenken'

Eind vorig maand, op zijn 65ste verjaardag, kreeg Jan te horen dat hij niet meer beter wordt. Binnen twee dagen besloot hij samen met zijn vrouw Paula dat hij zijn eigen uitvaart wilde meemaken. "Ik ben anders over de dood gaan nadenken. Ik heb nu het geluk dat ik heel bewust afscheid kan nemen en hoop nog een boodschap uit te dragen: dat je heel bewust afscheid moet nemen. 'Maak er wat van’, wil ik de mensen meegeven."
Jan wil dus niet in de kist liggen op zijn 'prématoriumparty'. "Een begrafenisondernemer uit Amsterdam helpt mee het afscheidsfeest te organiseren. Hij voorziet een nieuwe trend. Waarom wachten tot je dood bent om dat te doen?"
Omdat het uitvaartfeest in de Lindenberg niet door de verzekering wordt vergoed, is de dochter van Jan een crowdfund-actie begonnen om geld in te zamelen. Sinds maandagavond is er al ruim 13.000 euro gedoneerd, terwijl het doel van de actie was om 6500 euro op te halen. "Het geld dat we overhouden, gaat naar het goede doel: het Liliane Fonds fonds of Kreukel Collectief. Als laatste daad vind ik dat nog wel leuk."

Over de strijd die Jan Troost vijftig jaar voerde en over de optimistische manier waarop hij met zijn eigen beperking omgaat, maakte Annemieke Schakelaar het portret Met broze botten barricades breken. Hier kan de documentaire worden teruggekeken.