Er wordt gedanst, gekotst en onder rokjes gekeken op deze boerendanskruik

In het depot van Museum het Pakhuis Ermelo ligt een fragment van een bruine geglazuurde aardewerken kruik met daarop afbeeldingen in reliëf. En als je heel goed kijkt, zie je dat hier een vrolijk feestje wordt gevierd. Er staat een pastoor op, die danst met een vrouw, een kotsende boer en een andere boer die danst met hoog opgetrokken knieën.

Het fragment komt van een zogeheten boerendanskruik. Dit soort kruiken werden gemaakt door pottenbakkers uit het Belgische Raeren. Halverwege de zestiende eeuw gingen ze een nieuw kruiktype maken, met een cilindervormig middengedeelte, in plaats van een ronde buikvorm. En op die cilindrische vorm konden ze ineens hele andere versieringen aanbrengen. In plaats van de tot dan toe gebruikte wapens en medaillons, konden ze nu met beelden en tekst een heel verhaal vertellen. Eigenlijk was het een soort zestiende-eeuws stripverhaal in relief.

En in een tijd zonder stripboeken, televisie, YouTube en andere visuele media was dat natuurlijk hartstikke leuk. En dit soort kruiken waren dan ook enorm gewild in heel Europa. De pottenbakkers zetten er religieuze afbeeldingen op, maar ook motieven uit het dagelijks leven, zoals de boerendans.

De boerendans was aan het begin van de 16e eeuw een geliefd thema, zoals wel blijkt uit de schilderijen van Pieter Breughel de Oude en zijn tijdgenoten. Ook daar zien we vrolijk dansende en drinkende mensen. Hierdoor krijgen we een interessant beeld van de toenmalige feesten. Eigenlijk is er in die 500 jaar niet eens zo gek veel veranderd, want bij de huidige tentfeesten op het Gelderse platteland gaat het er al net zo feestelijk aan toe.