Rijk van Nijmegen

Jos wil dat schepen stoppen met ontgassen: 'Het is een sluipmoordenaar'

15 maart, 08:52 • 3 minuten leestijd

Actie tegen het ontgassen. © Omroep Gelderland

WINSSEN - In Winssen bij Nijmegen maken mensen zich grote zorgen om de luchtkwaliteit. "Doordat vrachtschepen zich in de openlucht ontdoen van gassen, is de lucht verandert in een sluipmoordenaar."

Dat zegt oud-oncoloog Jos van Loenhout. Dertig jaar geleden werd tijdens zijn opleiding als arts al gewaarschuwd voor de verwoestende effecten van stoffen als benzeen. Hij hoopt met vele anderen dat de provincie na jaren van afwachten in gaat grijpen. De hoop is ook dat mensen woensdag massaal gaan stemmen op provinciale partijen die schone lucht serieuzer nemen dan, volgens de bezorgde inwoners van Gelderland nu het geval is.

Protestborden in de omgeving van Winssen laten zien dat mensen vinden dat het tijd is voor actie. Al jaren gebeurt er weinig tot niets in de provincie die het rijkst is aan rivieren en dus aan scheepvaart. Met alle gevolgen van dien voor al die inwoners van Gelderland die langs de oevers van die rivieren wonen.

Het mag bijvoorbeeld niet meer in drukbevolkt gebied zoals de Waal bij Nijmegen. Maar in het buitengebied mogen schippers nog wel varend ontgassen in de buitenlucht, in plaats van het gas af te geven via een installatie aan de wal.

Ontgassen op de Gelderse rivieren moet stoppen

Jos van Loenhout maakt zich grote zorgen. "Mijn vrouw is overleden aan acute leukemie. Een vorm die is geassocieerd met het inademen van dit soort dampen. En zij fietste hier over de dijk elke dag heen en weer naar Nijmegen. Dat heeft ze vijfentwintig jaar gedaan."

Het rook vaak naar benzeen op de dijk. De oncoloog in ruste weet dat een 1-op-1 verband moeilijk aan te tonen is, maar het knaagt aan hem dat hij zeer wel mogelijk zijn vrouw Joke is verloren door ontgassende schepen.

"Dat wens je niemand toe. Dat die door een giftige stof, die gewoon in het milieu is losgelaten, ziek wordt. Dit is een sluipmoordenaar. Met al die mensen die hier langskomen en die blootstelling moeten mensen uiteindelijk wel getroffen worden. Alleen je kunt het niet 1-op-1 aanwijzen. Pas als het concreet wordt in je kennissenkring of het in je familie voor komt, dan besef je pas hoe zo'n sluipmoordenaar kan toeslaan."

Joke, de overleden vrouw van Jos. © familie van Loenhout

Jos begrijpt niet waarom er niet wordt ingegrepen, terwijl dat relatief eenvoudig kan. Andere provincies en andere landen gingen Gelderland voor met verboden voor ontgassen in de openlucht en het faciliteren van ontgasinstallaties waarmee de giftige dampen uit het milieu blijven.

"Het wordt steeds meer een Gelders probleem. Eigenlijk kunnen ze alleen nog maar ontgassen hier in het Gelderse, want op andere plaatsen mag het helemaal niet meer", constateert de man die nooit zal weten of zijn vrouw nog geleefd had als ontgassen eerder verboden was. "Dat vind ik vreselijk. Dat zo'n lakse overheid niet staat voor de belangen van de mensen. Om de burgers te beschermen."

Bij het lossen van gevaarlijke stoffen blijven er in tankschepen altijd nog kleine restjes achter. Onderweg naar de volgende lading worden die restjes 'ontgast' door de laadruimte open te zetten en met een ventilator droog te blazen. Die stoffen komen zo in de lucht terecht en kunnen daar gevaarlijk zijn voor mens en milieu. Om die reden is het ontgassen van benzine en benzeen al verboden. Ook is het op bijvoorbeeld dichtbevolkte plekken, bij bruggen en in sluizen niet toegestaan om te ontgassen.

Hoe vaak er op Gelderse rivieren, al dan niet illegaal, wordt ontgast, is onbekend. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat liet het in 2014 voor heel Nederland onderzoeken en kwam toen op 3300 gaslozingen per jaar.

Maar het duurt nog tot zeker 2024 voor er een totaalverbod op varend ontgassen zal zijn, schreef de minister van Infrastructuur en Waterstaat onlangs aan de Tweede Kamer.