Rijk van Nijmegen
De paddentrek is drukker dan ooit, hoe komt dat?
OVERASSELT - Gewone padden, salamanders, heikikkers en bruine kikkers. Ze zijn sinds maandag massaal op pad gegaan vanuit hun winterschuilplaats. Op naar het water om zich voort te planten. Alsof een scheidsrechter er een startsein voor gaf.
"Dat komt door de plotseling ideale combinatie van temperatuur en regen", duidt Jelger Herder van Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland (RAVON) uit Nijmegen.
Emmers vol
De combinatie van temperatuur (minimaal 6 graden) en luchtvochtigheid (hoe natter hoe beter) zijn belangrijk voor het op gang komen van de paddentrek. Het was dit jaar tot nu toe steeds te koud, waardoor de salamanders hebben gewacht. "Normaal gesproken zouden salamanders voor de padden uit zijn gegaan", legt Jelger uit.
Dit jaar krijgen dus alle soorten het min of meer tegelijk op hun heupen. En dat zorgt voor drukte in de emmers van vrijwilligers die de diertjes helpen met oversteken bij drukke wegen. Jelger was erbij in de Hatertse Vennen maandagavond. "Het was heel massaal en alles door elkaar."
Hengstenbal
De grootste haast om naar het voortplantingsparadijs te komen, hebben de mannetjes, vertelt Herder. "De mannetjes voelen concurrentiedrang, die moeten een vrouwtje veroveren. De vrouwtjes hebben dat niet, want die hebben al hun eitjes zelf bij zich. Vandaar dat er nu, in het begin van de trek veel mannetjes in de emmers zitten: zo'n tien mannetjes op één vrouwtje."
Het helpen oversteken van amfibieën gebeurt bij zo'n 125 werkgroepen met vrijwilligers in Nederland, die daar elk jaar tussen februari en april druk mee zijn. Dat scheelt een hoop verkeersslachtoffers, én levert cijfers op. De website padden.nu brengt de aantallen overgezette amfibieën jaarlijks in beeld. In 2022 zijn ongeveer 215.875 amfibieën met hun hulp veilig overgestoken.
Zorgen om de pad
Maar het gaat niet goed met de gewone pad, merkt Jelger Herder. Uit de cijfers van de paddenoversteken is een trend berekend die laat zien dat het aantal overgezette padden in vijftien jaar tijd met ongeveer de helft is afgenomen. "Dat vinden we zorgelijk."
Herder noemt verschillende mogelijke oorzaken. "De insectensterfte is de belangrijkste denk ik. Het aantal insecten is met zeventig procent afgenomen. Daarnaast komt het misschien door concurrentie van exotische kreeften, waterkwaliteit of klimaatverandering", oppert hij.
Wie wil helpen met het overzetten van amfibieën die op pad gaan naar plekjes om te paren, kan op padden.nu kijken welke werkgroepen er in de buurt actief zijn.
