Rijk van Nijmegen

Deze immense roofvogel heeft een serieuze comeback gemaakt

De Europese zeearend
De Europese zeearend © Gert Hilbink
NIJMEGEN - De zeearend heeft de laatste jaren een indrukwekkende inhaalslag gemaakt in onze provincie. De grote vogel was eeuwenlang afwezig op Nederlands grondgebied, maar maakte in 2006 zijn rentree en sindsdien gaat het voortreffelijk met het dier, ook in Gelderland.
De zeearend dook zeventien jaar geleden op in de Oostvaardersplassen en dat was groot nieuws. In de jaren die volgden nam het aantal geslaagde broedpogingen toe: in 2022 telde de Werkgroep Zeearend in totaal 29 paren die een nest bouwden in ons land.
Ecoloog Lars Soerink van ARK Natuurontwikkeling uit Nijmegen is er maar wat blij mee. Hij stond recent te kijken bij een voetbalwedstrijd van zijn zoontje, toen hij plots een zeearend zag overscheren.
"Daar mogen we met z'n allen best een beetje trots op zijn. Het gaat, als we over de natuur praten, vaak over de dingen die níet goed gaan, maar de terugkeer van de zeearend is echt te danken aan het natuurherstel langs de grote rivieren", aldus Soerink. "Daardoor vinden ze nu weer een plekje in moerasgebieden en dat is hartstikke leuk om te benoemen."

Waar zie je de zeearend?

Wie de zeearend graag eens in levenden lijve wil zien, doet er goed aan zich op te houden langs de rivier de IJssel. Soerink: "Daar woon ik zelf langs en daar kun je ze regelmatig zien. Ze vliegen ook geregeld tussen de IJssel en de Veluwe op en neer. Je ziet nu gebeuren dat er op de Veluwe af en toe een dood dier te vinden is, misschien wel een prooi van een wolf, en dat de zeearend daar dankbaar gebruik van maakt. Ik zie ze steeds vaker pendelen tussen de delta van de IJssel en de hogere delen van de Veluwe."
Die vliegbeweging toont volgens de ecoloog eens temeer aan hoe verbonden de natuur is. "Er ligt nog veel ruimte tussen de gebieden waar de zeearend tussen pendelt: landbouwgebieden, steden, dorpen en wegen. Maar voor de zeearend maakt dat helemaal niet uit. Die broedt langs de rivier en gaat even snacken op de Veluwe", aldus Soerink.
De zeearend is ook al geregeld waargenomen in het natuurgebied Gelderse Poort tussen Nijmegen, Kleve, Arnhem en Emmerik. Ook met de visarend en de rode wouw gaat het overigens naar behoren in Gelderland. Vorig jaar nog maakte SOVON bekend dat er in ons land sinds het jaar 2000 vijf nieuwe soorten roofvogels waren bijgekomen.

Waarop jaagt de zeearend?

De reusachtige vogel, die ook wel 'de vliegende deur' wordt genoemd vanwege zijn enorme spanwijdte, heeft het voorzien op de zwakke en zieke vissen en ganzen, zegt Soerink. "Een karper die ligt te zonnen en even niet oplet, bijvoorbeeld. Of een gans die een kwetsuur aan zijn vleugel heeft. Gezonde dieren lopen niet zo'n gevaar om door de zeearend te worden gepakt. Wat dat betreft is de zeearend een beetje de euthanasiedienst van de natuur. Dat klinkt luguber, maar zo werkt het toch in de natuur."