Rijk van Nijmegen

Droogte problematisch? Op dit landgoed is te veel neerslag een groter probleem

Kastanjedal met op achtergrond de beroemde kabouterboom
Kastanjedal met op achtergrond de beroemde kabouterboom © Omroep Gelderland
BERG EN DAL - Uit de bron in het Kastanjedal op Landgoed Heerlijkheid Beek komt schoon en kraakhelder water tevoorschijn. Hierdoor leven in dit gebied allerlei zeldzame planten en dieren. Bij het grote publiek is het natuurgebied vooral bekend van de beroemde kabouterboom. Dankzij slim watermanagement blijft de natuur gezond en staat de stokoude kabouterboom nog altijd fier overeind.
Erosie is een van de grote uitdagingen in dit gebied, vertelt Ab van Dijk van Geldersch Landschap en Kasteelen. Bij grote plensbuien stroomt het regenwater razendsnel door het heuvelachtige landschap naar beneden waardoor ook veel grond wordt weggespoeld.
Om te voorkomen dat de grond onder de kabouterboom verdwijnt, heeft het Geldersch Landschap daarom vijf jaar geleden een aantal drastische maatregelen genomen. Een grote, waterdoorlatende keerwal aan de voet van de 450 jaar oude tamme kastanje voorkomt dat de dikste boom van het land omvalt.
Ook raakt het door de stuwwal gezuiverde bronwater zo niet 'vervuild' met overvloedig regenwater waardoor een zeldzame platwormsoort hier onbedreigd blijft.

Betonnen geulen

Verderop in het Kastanjedal zijn langs wandelpaden betonnen gootjes geplaatst. Bij hevige plensbuien wordt het water de gewenste kant op geleid om vervolgens door de bodem te worden opgenomen.
In feite zijn het maatregelen die behalve erosie ook verdroging van het gebied tegengaan, legt Van Dijk uit.

Te veel neerslag veroorzaakt hier juist droogte

Als de bodem te veel uitslijt, ontstaan diepe geulen waardoor behalve regenwater ook het grondwater sneller uit het gebied verdwijnt. Hierdoor zou zelfs in dit waterrijke gebied verdroging op de loer liggen. Ook de bron, aan de voet van de kabouterboom, zou dan mogelijk opdrogen. In de kleine beek die verder stroomafwaarts in het natuurgebied ontstaat, zijn stuwtjes geplaatst.
Daardoor wordt ook hier het water langer vastgehouden.
Dankzij de ingrepen groeien er nog altijd zeldzame planten als de reuzenpaardenstaart en paarbladig goudveil op Heerlijkheid Beek, vertelt Van Dijk. En ook voor de kabouterboom is op deze manier een stevig fundament gelegd.
BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend tussen 7.00 en 10.00 uur te beluisteren in het programma Zin in Zondag op Radio Gelderland.