Hoogmoed, wellust en jaloezie, deze bodemschat zit vol zonden

Een van de topstukken in het Liemers Museum in Zevenaar is een bronzen hanzeschotel van zo'n dertig centimeter doorsnee. De schotel is al vanaf de jaren tachtig te zien in het museum, nadat hij werd gevonden in een zandzuigplas in de Lobberdense Waard bij Pannerden. Er zijn in totaal maar zo'n dertien hanzeschotels gevonden in heel Nederland.

Hanzeschotels werden waarschijnlijk gebruikt bij rituele wassingen in kloosters. Op alle andere schotels die in Nederland zijn gevonden, staan afbeeldingen van deugden en ondeugden. Behalve op deze in Zevenaar, daarop staan alleen maar ondeugden afgebeeld. Het zou volgens Ingrid Mens, directeur van het Liemers Museum, dus heel goed kunnen dat er van deze schaal een tegenhanger is geweest, met daarop allerlei deugden. Ter inspiratie voor de kloosterling; als je je zo gedraagt kom je in de hemel.

Deze schotel met ondeugden zou dan als waarschuwing hebben gediend tegen de verleidingen van de zonde. Want dat wilde je als christen natuurlijk niet en daar kon je tijdens het handen wassen mooi aan herinnerd worden.

In het midden staat de allerzwaarste zonde, de hoogmoed (superbia) afgebeeld. Het is een krijger met piekhaar en een baard. Hij houdt een drietand en een schild vast en naast hem staat in het Latijn geschreven: 'Uit deze slechte wortel komt al het kwaad voort'.

Om de krijger heen zijn zeven figuurtjes afgebeeld die allemaal een zonde of slechte eigenschap voorstellen. In het latijn zien we: idolatria (afgoderij), invidia (jaloezie), ira (woede) luxuria (onkuisheid), libido (wellust), avaritia (gierigheid), discordia (tweedracht).