Gelderland

Zorgen om vogelgriep bij kokmeeuwen: 'Het broedseizoen begint'

Frank Majoor met een meeuw.
Frank Majoor met een meeuw. © Omroep Gelderland
Met de start van het broedseizoen maken onderzoekers zich zorgen over de verspreiding van het vogelgriepvirus. Er zijn meerdere meldingen gedaan van vogelgriep bij kokmeeuwen, onder meer vanuit Ermelo.
Kokmeeuwen komen in heel Nederland voor en ook in onze provincie zijn veel slaapplaatsen waar de vogels zich verzamelen. Dit zorgt voor een verhoogd risico op de verspreiding van het virus. Reden tot zorg, zegt onderzoeker Frank Majoor van Sovon Vogelonderzoek Nederland in Nijmegen.
Majoor doet al 35 jaar onderzoek naar kokmeeuwen. Hij ziet sinds de jaren tachtig een flinke afname van de populatie en maakt zich zorgen dat deze trend verder doorzet, als het virus verder verspreid wordt. "Volgende maand begint het broedseizoen en dan zitten de vogels nog dichter op elkaar dan nu het geval is. De kans is dan nog groter dat het virus verspreid wordt", zegt Majoor.

Intocht uit Frankrijk

Ook in Frankrijk is het virus vastgesteld. De vogels die daar overwinterd hebben, komen nu weer richting Nederland om te broeden. Deze vogels kunnen het virus ook weer overdragen. Als er nog meer vogels dood gaan, betekent dit ook dat er minder jongen geboren worden en er dus een nog grotere afname van het aantal kokmeeuwen is.
Vorig jaar was er ook een aantal dode vogels met vogelgriep, maar dit jaar gaat er een variant rond die extra dodelijk is voor kokmeeuwen. De besmettingen zouden dus drastische gevolgen kunnen hebben voor de populatie. Majoor: "Omdat de populatie de afgelopen jaren zo achteruit gegaan is, is het belangrijk om ze te beschermen. De kokmeeuw staat nu nog net niet op de rode lijst, maar zit wel in de gevarenzone om hier te komen."

Slaapplaatsen bron van verspreiding

In Gelderland zitten veel slaapplaatsen waar grote groepen vogels bij elkaar komen. Deze slaapplaatsen zijn grote bronnen voor verspreiding van het virus, vanwege de hoge aantallen vogels die er bij elkaar komen. Een zo'n slaapplek is bij de grens bij Lobith. Hier slapen wel twintigduizend meeuwen bij elkaar in het water. Als een vogel doodgaat en het virus in het water terechtkomt, kan het flink misgaan. Vogels kunnen dan extra snel besmet worden. In Lelystad lijkt dit al het geval te zijn.
Het virus is momenteel nog niet gevaarlijk voor mensen "Zo in de buitenlucht is de kans dat je iets krijgt eigenlijk nul", aldus Frank. Het virus kan wel gevaarlijk worden als het via andere zoogdieren bij mensen komt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer honden kadavers van de besmette vogels eten, waardoor zich een variant ontwikkelt die zich op zoogdieren kan overdragen.
Majoor vertelt dat er momenteel nog weinig tegen het virus te doen is. "Je kunt zorgen dat de terreinbeheerder de dode vogels opruimt zodat er niet meer virussen in het gebied zijn dan nodig." Het is hiervoor belangrijk om dode vogels te melden, bijvoorbeeld bij het Sovon. Zeker wanneer je meerdere dode vogels bij elkaar ziet. Zo kan de verspreiding van het virus in de gaten gehouden worden.