Stedendriehoek

Vergat Apeldoorn een vereiste tussenstap bij instellen cameratoezicht?

Cameratoezicht.
Cameratoezicht. © ANP
APELDOORN - Het cameratoezicht in de Apeldoornse openbare ruimte voldoet niet aan de wettelijke eisen. Dat stelt de politieke partij BVNL Apeldoorn. Voor dergelijk toezicht moet de gemeente een onderzoek (DPIA) uitvoeren. Dat is een vereiste vanuit de AVG, de Algemene Verordening Gegevensbescherming. "Dat is in elk geval bij één toezichtproject niet gebeurd", meent de Apeldoornse partij.
Een DPIA is een risicoanalyse, een onderzoek dat inzichtelijk maakt waar privacyrisico's ontstaan wanneer je persoonsgegevens gebruikt. Het moet vergoelijken dat camera's in de openbare ruimte hangen en dat de beelden mogen worden uitgekeken.
Hoe lang worden beelden opgeslagen? Wie mag die beelden zien? Hoe wordt het beveiligd? Dat zijn vragen die helder worden in de analyse. De gemeente moet zo'n DPIA uitvoeren vóór er toezichtcamera's in werking treden, ook voor tijdelijke en mobiele camera's. Dat is ze wettelijk verplicht.

'Geen DPIA's kunnen vinden'

Toch is dat in elk geval bij één toezichtproject in de gemeente Apeldoorn niet gebeurd, meent Talitha Laros van BVNL Apeldoorn. “Vorig jaar juni spraken we tijdens een politiek overleg over cameratoezicht in winkelcentrum De Eglantier. Toen bleek dat een DPIA daar niet was uitgevoerd. De verantwoordelijk wethouder Jeroen Joon zou dat voor einde van het jaar uitvoeren.”
Naar weten van de politica is dat nog niet gebeurd. Daarom stelt haar partij schriftelijke vragen aan het college. Ze wil weten waar in Apeldoorn cameratoezicht is en of daarvoor een DPIA is uitgevoerd. Want Laros denkt dat het voor geen enkel toezichtproject is gedaan. “Wij hebben geen DPIA's kunnen vinden. De gemeente snijdt zichzelf in de vingers.”

Boetes

Mochten DPIA's daadwerkelijk ontbreken, dan kan de Autoriteit Persoonsgegevens een forse boete uitdelen. Dat gebeurde eerder in Rotterdam. Die gemeente kreeg een boete van 50.000 euro voor de inzet van camera-auto's gedurende twee weken in de coronaperiode.
Of dit Apeldoorn ook boven het hoofd hangt, is onduidelijk. Een woordvoerder van de gemeente kan pas antwoord geven op vragen van Omroep Gelderland 'zodra de raad is geïnformeerd'.
De Autoriteit Persoonsgegevens zegt niet inzichtelijk te maken op welke plekken onderzoek wordt gedaan. “Een dataverwerker moet zich aan de wet houden. Als die de wet overtreedt maakt hij kans op een boete”, aldus woordvoerder Caspar Itz, die benadrukt dat een uitgevoerde DPIA niet openbaar inzichtelijk hoeft te zijn. “Wel moet duidelijk zijn wat er met de persoonsgegevens gebeurt. Dat moet goed vindbaar zijn en begrijpelijk voor iedereen.”
Privacyschending is een gevoelig thema in Apeldoorn. Bij de uitrol van Apeldoorn als 'Smart City' zijn in de stad een paar honderd zogenaamde witte kastjes opgehangen. Die vormen een digitaal netwerk die inwoners onder meer gratis WiFi belooft. Sommige Apeldoorners maken zich zorgen over hun privacy wanneer deze kastjes in gebruik worden genomen. Een petitie om het netwerk te stoppen werd bijna drieduizend keer ondertekend.
Laros denkt dat op plekken in Apeldoorn camera's hangen die misschien niet nodig zijn. “In een onveilig gebied, of als er incidenten zijn, dan kun je met camera's het gebied controleren zodat de politie daar iets mee kan. Maar in een veilig winkelgebied mis je de grondslag”, benadrukt ze het belang van een DPIA.
Binnen enkele weken wordt duidelijk of Apeldoorn haar DPIA's wel of niet op orde heeft. Dan beantwoordt het college Laros' vragen.
In de Valetastraat in Apeldoorn werd vorig jaar cameratoezicht geplaatst na een explosie
In de Valetastraat in Apeldoorn werd vorig jaar cameratoezicht geplaatst na een explosie © Omroep Gelderland