Steeds meer longpatiënten happen vaker naar adem door houtkachels

Als longpatiënt Henk van Suffelen uit Ede 's ochtends vroeg wakker wordt, merkt hij vrijwel direct of hij een gemakkelijke of moeilijke dag tegemoet gaat. Veranderingen in de luchtkwaliteit ervaart hij als geen ander. "Ik heb COPD. Dat betekent concreet dat ik heel erg gevoelig ben voor wat er in de lucht hangt. Als de waarden te hoog worden, lig ik van 's morgens vroeg tot 's avonds laat te hijgen", legt hij uit.

De laatste maanden lijkt de luchtkwaliteit slechter te worden. "Ik houd elke dag bij wat de luchtmeetstations aangeven en je ziet de cijfers gewoon roder en roder worden. Dat heeft voor mij heel veel invloed, omdat ik mij dan echt amper kan inspannen", zegt hij met een zucht. "Mijn omgeving is mijn slaapkamer. En dan moet je je nog realiseren dat er mensen zijn die het nog beroerder hebben."

De luchtkwaliteit in de Gelderse Vallei is al jaren te slecht, ziet ook de GGD. "Slechte lucht kan verschillende ziektes veroorzaken", vertelt Manon Vaal van GGD Gelderland-Midden. "Denk bijvoorbeeld aan longkanker, astma bij kinderen of andere luchtwegklachten. Ook hart- en vaatziekten kunnen zich ontwikkelen door slechte lucht. Als je de effecten van al die ziektes bij elkaar optelt, kan dat de levensduur van mensen beïnvloeden. Hier in de regio zorgt het ervoor dat mensen gemiddeld elf maanden korter leven." Op het gebied van fijnstof 'scoort' de Gelderse Vallei met de luchtkwaliteit het slechtst in heel Gelderland.

De slechte lucht in de regio wordt onder meer veroorzaakt door verkeer met uitlaatgassen, de vele veehouderijen die in de regio zitten die stikstof uitstoten en houtrook. "Dat is ook een vorm van luchtverontreiniging", zegt Vaal. "De afgelopen maanden kan het zijn dat er meer patiënten daar last van hebben. We weten dat meer mensen kachels zijn gaan stoken om hun huis te verwarmen, als gevolg van de hoge gasprijzen. Patiënten met luchtwegklachten kunnen van houtrook ernstig hinder ondervinden en ook een verergering van hun klachten merken."

"Er zijn verschillende oplossingen voor het verbeteren van de luchtkwaliteit", legt Vaal uit. "Verkeer moet minder uitstoten, bijvoorbeeld door consumenten minder te laten rijden of hen te laten kiezen voor een elektrische auto. Bij de landbouw kun je de uitstoot van stikstof terugbrengen. Minder vee zou een oplossing zijn, of het plaatsen van luchtwassers in stallen. Voor de houtrook is minder stoken van belang, of door het op een verantwoorde manier te doen, door bijvoorbeeld alleen met droog hout te stoken. Als GGD vinden we dat iedere maatregel die je neemt om de luchtkwaliteit te verbeteren, echt effect heeft op de gezondheid van mensen en de levensverwachting."

Toch zijn dat vooral oplossingen voor de langere termijn. Het biedt longpatiënt Henk van Suffelen op dit moment nog geen verlichting. "Als ik een makkelijke oplossing zou vinden, had ik allang aan alle bellen getrokken die er zijn", zegt hij, toch nog lachend, vanuit bed. "Maar die is er niet. We moeten het er maar mee doen, ondanks dat het natuurlijk knap vervelend is."