Dik duizend grafheuvels ontdekt: 'Dit hadden we nooit kunnen bedenken'

Duizenden jaren geleden werden grafheuvels gebruikt om overledenen in te begraven. In onze provincie zijn er vele bekend: van de heuvels achter Hotel De Bilderberg in Oosterbeek tot de heuvels op de Loenermark bij Apeldoorn.

Het onderzoek van Erfgoed Gelderland leverde de vondst van zo'n duizend nieuwe grafheuvels op. Dat wil zeggen: de onderzoekers en burgerwetenschappers ontdekten zo'n duizend plekken waarvan zij vrij zeker weten dat het grafheuvels zijn. "We hebben er iets meer dan driehonderd aangeboord, waarvan er tachtig bewezen grafheuvels zijn", legt archeoloog Eva Kaptijn van Erfgoed Gelderland uit.

"Het was een kleine steekproef, waaruit bleek dat iedere locatie die door acht tot tien burgerwetenschappers was aangemerkt als grafheuvel, voor 80 tot 90 procent zeker inderdaad een grafheuvel was", legt ze uit. "Het zijn er ruim duizend die een héél hoge kans hebben dat ze een grafheuvel zijn. Dat hadden we van tevoren nooit kunnen bedenken. Als we ze allemaal zouden onderzoeken, zijn we nog wel een paar jaar bezig", lacht Kaptijn.

De heuvels die bewezen grafheuvels zijn, bevatten vaak een potje met crematieresten. "De botten zijn al vergaan in de Veluwse grond, maar we zien wel een lijkschaduw: een verkleuring van de bodem", aldus Kaptijn, die ook toelicht wat de onderzoekers nu precies hebben aan de opgedane informatie.

"We krijgen hierdoor vooral meer kennis. Dat heeft een enorme impact voor de archeologie, van de kennis van de samenleving in het verleden. En we kunnen de heuvels beter beschermen voor de toekomst, nu we weten waar ze liggen en ze in kaart hebben gebracht. Het geeft ons meer kennis van de prehistorie", zegt Kaptijn.

Het project Erfgoed Gezocht werd bekroond met de European Heritage Award / Europa Nostra Award 2022, een prijs van de Europese Commissie. De onderscheiding is bedoeld voor organisaties die het erfgoed in Europa een warm hart toedragen.