Rivierengebied

Cees-Jan vond eeuwenoude schat: 'Soms kun je afwijkingen in de grond zien'

Cees-Jan van de Pol vond al eens schat.
Cees-Jan van de Pol vond al eens schat. © Omroep Gelderland
OCHTEN - Hij weet het nog goed, Cees-Jan van de Pol uit Ochten, want hij was het die in 2016 een heuse goudschat vond in een boomgaard in de omgeving van Lienden. Bij het horen van een verborgen nazi-schat in het nabijgelegen Ommeren veert hij op uit zijn stoel. "Ja daar gaat mijn hart sneller van kloppen", reageert de goedlachse Cees-Jan.
"Wat een fantastisch verhaal", gaat hij verder. "Als jullie willen dan ga ik meezoeken hoor" Volgens de amateurarcheoloog is het zaak om systematisch te werk te gaan. "Als je het perceel weet dan kun je soms afwijkingen in de grond zien. Dat kan een aanwijzing zijn, alhoewel het in dit geval al wel bijna tachtig jaar geleden is."

Als je hoort piepen, moet je gaan graven

Het is het gesprek van de dag in het Betuwse dorp Ommeren, een nazi-schat met een waarde van naar verluidt miljoenen euro's. Het is een mysterie waar tot op de dag van vandaag weinig mensen weet van hadden.
De vermoedelijke schatkaart is sinds dinsdag te bezichtigen in het Nationaal Archief in Den Haag. De kaart is vrijgegeven tijdens de zogeheten Openbaarheidsdag, het jaarlijkse moment waarop documenten uit de archieven van de overheid worden vrijgegeven.
Even terug naar Cees-Jan in Ochten. Hij vond dus in 2016 een eeuwenoude goudschat in een boomgaard in Lienden, hemelsbreed een paar kilometer van Ommeren. Vandaag gaat hij met een verslaggever van Omroep Gelderland mee naar de plek waar volgens de schatkaart, de schat zou liggen.
Kijk hoe Cees-Jan zoekt naar de schat:
Gaat Cees-Jan de schat nog vinden?
Met een metaaldetector gaat van de Pol te werk. "En als-ie dan gaat piepen, moet je gaan graven. Het is heel simpel, maar uiteindelijk moet je natuurlijk het geluk hebben dat je er precies overheen loopt." Dat geluk had hij in 2016 toen stuitte op Romeinse munten. Vandaag vindt hij de schat in Ommeren helaas nog niet.

Geen broodzoeker, maar boomkweker

Maar wat is het vervolg als iemand de schat nu ook echt vindt? Mag je die dan houden? Cees-Jan van de Pol heeft dat in 2016 in ieder geval niet gedaan. "Nee joh, ik ben geen broodzoeker, ik ben boomkweker van beroep. Ik ben een amateurarcheoloog omdat ik dat leuk vind. En die Romeinse schat is nu voor iedereen te zien in een museum. Dat vind ik pas echt leuk."
Buit in Ommeren is meerdere miljoenen waard
De schat in Ommeren komt oorspronkelijk uit Arnhem. "Het is augustus 1944. Bij de verdediging van Arnhem is een explosie geweest bij een filiaal van de Rotterdamsche Bank aan de Velperweg. Duitse soldaten ter plekke stoppen de buit in hun jas", vertelt Annet Waalkens van het Nationaal Archief.
De buit bestaat volgens haar uit waardevolle zaken als horloges, sieraden, juwelen en briljanten. "Het is meerdere miljoenen waard. De spullen zijn in vier munitiekisten gestopt, waarna ze zijn begraven in Ommeren, zo luidt het verhaal."
Gemeente Buren: 'Ga niet zoeken'
"Deskundigen wijzen erop dat het gebied dicht bij de frontlinie uit de Tweede Wereldoorlog ligt. Het zoeken is daar gevaarlijk vanwege mogelijke onontplofte bommen, landmijnen of granaten", zegt een woordvoerder van de gemeente Buren. "Voor het werken met een metaaldetector moet een ontheffing bij de gemeente aangevraagd worden."

Ook Rense Havinga, conservator van het Vrijheidsmuseum in Groesbeek wijst op de gevaren. "Het graven naar oorlogsschatten is geen kinderactiviteit", meent hij. "Er bevindt zich in de grond nabij de voormalige frontlinie nog menig onontplofte bom, landmijn en granaat."