Rivierengebied
'Nazi-schat met gigantische waarde begraven in de Betuwe'

OMMEREN - Een nazi-schat met een waarde van naar verluidt miljoenen euro's in Ommeren. Het is een mysterie in het Betuwse dorp waar tot op de dag van vandaag weinig mensen weet van hadden. De vermoedelijke schatkaart is vanaf vandaag te bezichtigen in het Nationaal Archief in Den Haag.
"Het is augustus 1944", vertelt Annet Waalkens van het Nationaal Archief. "Bij de verdediging van Arnhem is een explosie geweest bij een filiaal van de Rotterdamsche Bank aan de Velperweg. Duitse soldaten ter plekke stoppen de buit in hun jas."
Het is vandaag Openbaarheidsdag, het jaarlijkse moment waarop documenten uit de archieven van de overheid worden vrijgegeven. Talrijke archiefstukken worden openbaar gemaakt, zoals notulen van de ministerraad en stukken over de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar gaat het om zo'n 1100 pagina's aan informatie.
'Meerdere miljoenen waard'
De buit bestaat uit waardevolle zaken als horloges, sieraden, juwelen en briljanten. "Het is meerdere miljoenen waard", meent Waalkens terwijl ze de documenten laat zien in de studiezaal van het Nationaal Archief in Den Haag. De spullen zijn in vier munitiekisten gestopt, waarna ze zijn begraven in Ommeren, zo luidt het verhaal.

Juist omdat de schat zoveel waard is, heeft de Nederlandse staat meerdere keren geprobeerd om hem op te graven. Voor het onderzoek is een nazi-officier uit Duitsland gehaald om aan te wijzen waar de schat zou liggen. Tevergeefs. Ook werd er met een metaaldetector gezocht, zo staat in de stukken te lezen.
'Misschien al opgegraven'
Omroep Gelderland vroeg aan meerdere (amateur)historici en oorlogsdeskundigen naar de achtergronden over 'de schat bij Ommeren'. Geen één van hen sloeg aan op dit verhaal.
"Het prikkelt natuurlijk wel de fantasie", zegt historicus Joost Rosendaal voor wie dit verhaal eveneens nieuw was. "Het komt bijna niet voor. Dat er zo'n specifieke kaart is, is bijzonder", zegt de deskundige van de Nijmeegse Radboud Universiteit. Rosendaal kijkt vol enthousiasme uit naar de openbaarmaking. "Er is nog veel onduidelijk en er zijn nog veel vragen".
De belangrijkste vraag is natuurlijk: ligt de schat er nog? Daarover tast Rosendaal in het duister en moet hij de avontuurlijke Gelderlander die meteen op zoek wil gaan misschien teleurstellen. "Ommeren was een gebied waar nog strijd plaatsvond in die tijd. Het kan zijn dat de schat is begraven en dat hij twee dagen later weer weggehaald is. Ik zou het helemaal niet gek vinden als de schat verdwenen is."