Stedendriehoek

Hopen op de jackpot: wie zijn de lotenkopers?

De loten gaan als warme broodjes over de toonbank.
De loten gaan als warme broodjes over de toonbank. © Omroep Gelderland
APELDOORN - Het leven is een stuk duurder, maar oudejaarsloten gaan ook deze maand weer als warme broodjes over de toonbank. Mensen met een lager inkomen zijn juist de mensen die deze maand graag een oudejaarslot kopen, zegt gedragspsycholoog Dané Mulder.
"Het blijkt dat mensen met een lager inkomen vaker loten kopen. Dat heeft er vaak mee te maken dat zij het idee hebben dat ze de kans kunnen vergroten om hun standaard manier van leven te kunnen verbeteren", vertelt Mulder. "Er zit een verschil in winnen en écht je leven kunnen veranderen. Rijke mensen blijken minder geld uit te geven aan loterijen, omdat de verandering die het hen teweegbrengt veel kleiner is ten opzichte van mensen die armer zijn."
Je neemt een veel groter risico en daarmee geef je dus eigenlijk ook veel meer geld uit
Maar is het verstandig voor mensen met een relatief laag inkomen om structureel mee te doen met een loterij? "Nee eigenlijk niet", stelt Mulder. "De kans dat je wint is vrij klein en mensen met een lager inkomen geven relatief meer geld uit aan loten. Dus je neemt een veel groter risico en daarmee geef je dus eigenlijk ook veel meer geld uit."
Maar verstandig of niet, bij de verkooppunten van oudejaarsloten is het net als andere jaren druk. Ook bij de Primera van Hessel Westra in Apeldoorn. "Het begint nu warm te worden, maar de echte drukte moet nog wel komen. Vandaag koopt de helft van de klanten een lot, maar op oudejaarsdag zelf koopt 80 procent van de klanten in de winkel een lot en hangen de mensen met de benen buiten de deur. Dan wordt het echt gekkenhuis."

'Stoppen met werken'

Eén meneer is zijn loten net aan het afrekenen. "Je hoopt genoeg te winnen dat je kunt stopen met werken", vertelt hij. "Ik heb een zwaar beroep, dus we moeten het zo maar proberen." Toch zou hij een klein bedrag winnen ook leuk vinden. "Je hoeft niet meteen die 30 miljoen te winnen, maar een leuke prijs is ook goed toch? Zodra je je geld eruit hebt, is het al wel leuk. En dan doen we volgend jaar gewoon weer mee."
Snel nog even een lot halen.
Snel nog even een lot halen. © Omroep Gelderland
Een andere klant stapt met zijn fietshelm nog op de winkel binnen om een stel loten aan te schaffen. "Laten we het toch meer eens proberen. Misschien kan ik stoppen met werken. Toch even kijken of het wat oplevert. Ik had een boodschap mee van thuis welke eindcijfers we moeten hebben."
Mensen blijven lekker zichzelf dat extraatje gunnen
Ook Westra merkt dat de inflatie geen invloed heeft op het aantal loten dat er verkocht wordt in zijn winkel. "Iedereen denkt weleens na: wat zou je met 30 miljoen kunnen doen? Die droom van die grote prijs, die wekt wel de interesse bij de meeste klanten. Mensen blijven lekker zichzelf dat extraatje gunnen. Ze gunnen zichzelf die droom. Ja, een lot kost 30 euro, maar toch is die droom al het geld waard. En natuurlijk willen we allemaal winnen."

Ooit bijna de jackpot

Zelf hoopt hij dat de hoofdprijs valt binnen zijn klantenkring. "We hebben ooit een keer een ton mogen uitdelen en we hebben ooit een keer heel dichtbij de jackpot van de oudejaarstrekking gezeten. Die klant had de cijferreeks goed en de letters goed, maar de letters stonden net verkeerd om. Ook als verkopende partij zit je gelijk te kijken op teletekst: waar is hij gevallen? Dan hoop je dat jij het filiaal bent met het winnende lot, want ook voor ons is dat natuurlijk een unicum. Dus ook dit jaar hopen wij er weer op."
'Stiekem hopen we allemaal dat we de loterij winnen'