Noord-Veluwe / Gelderse Vallei

Steven verkocht al zijn schapen uit angst voor nieuwe wolvenaanval

De schapen van Steven Koopman.
De schapen van Steven Koopman. © Steven Koopman
PUTTEN - Opengereten, aan stukken gescheurd, in de sloot en op het weiland. Steven Koopman kan zich nog goed herinneren hoe hij begin dit jaar meerdere dode en zwaargehavende schapen aantrof op het land van zijn vader. Het was het begin van een jaar waarin de wolf in Gelderland tientallen schapen doodde.
"Ik heb het toen direct op Facebook gedeeld", blikt Steven terug. "Ik vond dat mensen deze kant ook moeten zien."
De schapen waren van zijn vader, met wie hij een veehouderij bestiert in Putten. "We hebben een melkveebedrijf en de schapen houden het gras in de winter gezond. Alles wat de koe heeft vertrapt, maakt het schaap weer vlak."
Steven in een lege wei waar normaal gesproken schapen zouden grazen.
Steven in een lege wei waar normaal gesproken schapen zouden grazen. © Omroep Gelderland
Maar na de slachting van januari dit jaar besluiten vader en zoon te stoppen met het houden van schapen. "Mijn vader zag het niet meer zitten, hij was bang voor nog een aanval."
De verkoop van de overige schapen is voor Steven een hard gelag. "Ik vind het wel heel jammer, want het was toch een beetje mijn klusje. In de lente de schapen aflammeren en verzorgen, het opstrooien. Als het lekker weer was, deed ik ze naar buiten, ik moest ze scheren. Ik genoot ervan. Je verdiende er nooit veel mee, maar het was wel een leuke bezigheid."
De schapen waren mijn klusje, ik genoot daar wel van
Steven Koopman, veehouder
Het plaatsen van wolfwerende rasters was voor Steven en zijn vader geen optie: "We hebben ruim 20 hectare grond verspreid als een soort lappendeken. Het is geen doen om dat allemaal te onderhouden. In de zomer moet je de randen met een bosmaaier verwijderen omdat je het raster met een gewone maaier achter de trekker sloopt. Het is te arbeidsintensief en die tijd hebben we gewoonweg niet."

Ecoloog pleit voor nachtkralen

Rick van Malssen uit Elburg is ecoloog en specialist in wolfwerende rasters. "Als percelen te groot zijn kunnen veehouders ook kiezen voor het maken van een nachtkraal. Dat is een relatief klein stuk grond binnen de wei waar het vee 's nachts veilig is tijdens het 'uur van de wolf', tussen 03.00 en 04.00 uur 's nachts. Op dat tijdstip slaan de meeste wolven hun slag. Overdag kan het vee weer gewoon de wei in."
Een nachtkraal voor paarden heeft extra beschoeiing nodig zodat paarden zich niet verwonden aan de stroomdraden
Een nachtkraal voor paarden heeft extra beschoeiing nodig zodat paarden zich niet verwonden aan de stroomdraden © Omroep Gelderland
Steven geeft toe dat een nachtkraal een optie zou zijn. "Na de aanval hebben we twee maanden een nachtkraal geleend van Natuurmonumenten en de wolf is niet meer teruggekomen. Maar we hadden wel iedere dag werk om de schapen in de nachtkraal te krijgen. Als schapen geen zin hebben dan komen ze echt niet. Je moet ze elke keer met brok lokken. Omdat we vooral druk zijn met de koeien was een nachtkraal het voor ons niet waard."

Moeizame schadeafwikkeling

De schadeafwikkeling na de aanval, liep volgens Steven niet bepaald soepel. "We hebben uiteindelijk 245 euro per drachtig schaap uitgekeerd gekregen. Voor de andere schapen kregen we minder. Het duurde eerst drie maanden voordat we de uitslag hadden dat het daadwerkelijk om een wolf ging. Maar pas in juni hebben we het geld gekregen. Bijna een half jaar later dus. Dat had echt wel wat sneller gemogen."
De schademeldingen rondom de wolf worden afgehandeld door BIJ12, de uitvoeringsorganisatie die namens de provincie schadevergoedingen beoordeelt en uitkeert aan getroffen veehouders. Ze onderzoeken eerst of het daadwerkelijk om een wolvenaanval gaat. Vaak wordt dan een DNA monster vergeleken met DNA-gegevens van wolven die in Nederland leven.
In totaal kregen Steven en zijn vader iets meer dan 2200 euro toegekend, maar dat had meer moeten zijn, zegt zoon Steven. "Een groot aantal schapen was drachtig. Als je twee lammeren groot brengt en verkoopt, dan krijg je daar ook een aardig bedrag voor. Dat wordt niet vergoed. Dan heb ik het nog niet eens over de stress bij schapen die het hebben overleefd. Daar krijg je niets voor."

Standaardprocedure

Een woordvoerder van BIJ12 wijst in een reactie op de standaardprocedure. "Het bepalen van de waarde van gedode en gewonde schapen is afhankelijk van factoren zoals ras, geslacht, leeftijd, dracht, gebruiksdoel, stamboek, wel of niet biologische bedrijfsvoering, de gezondheidsstatus van het bedrijf of van het individuele dier. De richtlijn wordt overigens in begin 2023 vernieuwd", benadrukt de voorlichter.