Gelderland
'Stikstofmiljonairs': ChristenUnie in filmpje cynisch over beleid

In een parodie op het tv-programma 'VriendenLoterij Miljonairs' met Robert ten Brink hekelt de Gelderse ChristenUnie het huidige stikstofbeleid. Die onvrede komt door de opkoop van boeren voor snelwegen, terwijl bijvoorbeeld de boeren die zonder hun schuld illegaal zijn nog steeds niet geholpen zijn.
Tegelijkertijd zit de ChristenUnie in het kabinet en is de minister van Landbouw Piet Adema, die perspectief moet geven aan boeren, ook van die partij.
"Ik had gehoopt dat het kabinet andere keuzes had gemaakt, laat ik daar helder over zijn. Maar het kabinet bestaat uit meer dan de ChristenUnie en ik ben geen volksvertegenwoordiger in Den Haag, maar voor Gelderland", zegt fractievoorzitter Dirk Vreugdenhil over zijn kritische houding richting het kabinet.
'Voor 1 miljoen euro'
In het filmpje krijgt een kandidaat aan het spelprogramma de 1 miljoen euro-vraag: Voor welk doel heeft de Rijksoverheid sinds 2019 de meeste stikstofruimte gekocht? De antwoordmogelijkheden:
A: natuurherstel, B: snelwegen, C: pas-melders, D: woningbouw
Nadat de kandidaat een hulplijn heeft ingeschakeld, blijven de antwoorden natuurherstel en snelwegen over. Omdat de kandidaat zich niet kan voorstellen dat de meeste stikstofruimte wordt gebruikt voor de aanleg en verbreding van snelwegen, geeft ze als antwoord: natuurherstel. Het blijkt fout.
Dat er boeren worden opgekocht, leidt al langer tot boosheid in de Gelderse Staten, de coalitiepartijen zijn allemaal woedend. Charlotte de Roo van GroenLinks noemde de opkoop stikstofroof.
Ook gedeputeerde Peter Drenth heeft grote moeite met de opkoop. "Waarom voor asfalt wel en niet voor PAS-melders? Het is niet uit te leggen", zei hij eerder.
PAS-melders zijn de boeren die, doordat het stikstofbeleid de prullenbak in moest, ineens in overtreding zijn. Hun vergunningen bleken illegaal. In Overijssel werd de provincie door de rechtbank gesommeerd om te gaan handhaven. "We proberen voor te blijven dat we in dezelfde situatie komen", zei Drenth woensdag.
'Dit beleid moet stoppen'
De provincie hamert al langer op het snel legaliseren van deze boeren. "Het roer moet om", vindt Vreugdenhil. "De keuze in het filmpje (de snelwegen, red) is niet onze keuze, maar wel wat er in de praktijk gebeurt. Dat moet stoppen."
Ondanks de onvrede en het ongemak kan de Gelderse politiek niet veel. Alleen als het Rijk niet aan bepaalde voorwaarden voldoet, kan de provincie weigeren mee te werken.