Angst en woede na jodenhaat in Lochem: 'De daders zijn laf'

In de nacht van vrijdag 2 op zaterdag 3 december besloot iemand deze daad te verrichten bij het huis waar onlangs Stolpersteine (herdenkstenen) geplaatst zijn. De bewoonster van het huis is geschokt door het voorval en voelt zich angstig. "Ik ken het verhaal van dit huis en de mensen die hier zijn weggevoerd. Ik heb niet thuis geslapen na het incident, uit angst", zo zegt ze vandaag tegen een verslaggever van Omroep Gelderland.

De burgemeester van Lochem, Sebastiaan van 't Erve, heeft ook al gesproken met de bewoonster. "Zij is inderdaad enorm geschrokken. Er staan mensen zomaar in je huis, dat is verschrikkelijk."

Bij het pand is er nog wel iets van de schade te zien. De deur is dichtgetimmerd en er is een bloemetje voor de deur gelegd. Dinsdag kwamen agenten ter plaatse om met de bewoonster te praten.

Inwoners van Lochem snappen niks van het voorval. "Het is schandalig. Wie ben je om zoiets te doen? Je kan het ergens niet mee eens zijn, maar dan leg je je daarbij neer", zegt een inwoonster. Een andere inwoner sluit zich bij deze vrouw aan. "Ik vind dat we op een positieve manier stil moeten staan bij wat in Lochem is gebeurd. Dit is een daad waarin ik mij niet herken en ook waar ik Lochem niet in herken. Dit is schandalig."

Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) heeft een meldpunt antisemitisme. Daar ziet Aron Vrieler, als onderzoeker naar antisemitisme, wel vaker incidenten rond Stolpersteine. "Die stenen worden bekrast en beklad. Ook zijn er mensen die op voorhand bezwaar maken tegen Stolpersteine. Zij zijn het er niet mee eens dat het een mooie manier is van het herinneren van mensen. Ze zeggen dan: 'Wij willen daar niet aan herinnerd worden'. Ook worden de stenen wel eens gestolen, omdat mensen denken dat ze van goud zijn. Ik heb het vermoeden dat veel van deze daden voortkomen uit antisemitisme."

Precieze cijfers heeft Vrieler niet, maar het aantal incidenten rond antisemitisme neemt zeker niet af, zegt hij. "De Stolpersteine hebben betrekking op de holocaust en sinds de coronacrisis wordt de holocaust vaker gebagatelliseerd. Daar maken we ons zeker zorgen over."

Zorgen zijn er ook om de veiligheid in Lochem. Er worden meer Stolpersteine geplaatst, maar mensen kunnen angstig worden na dit incident en daar vanaf zien. "En dat is juist niet de bedoeling. Het is het tegenovergestelde van hoe we ermee om moeten gaan. Het is ook niet uit te leggen naar de mensen die daar wonen. Dat zij zich zorgen moeten maken om hun veiligheid, daar heb ik geen woorden voor."

Ook de burgemeester van Lochem snapt dat er zorgen kunnen zijn bij andere bewoners. "Daarom moeten we die zorgen bespreken en benoemen. En toch doorgaan met de stenen, want het is belangrijk dat we dit verhaal blijven vertellen. Deze actie laat des te meer zien dat het nodig is dat we dat blijven doen."

Er worden volgens Vrieler van het CIDI weleens daders gepakt voor deze incidenten. "Maar het is lastig. De daders zijn laf, want ze slaan toe in het donker. Maar als het hoog wordt opgenomen, dan kunnen ook kleine sporen snel tot iets leiden."

Volgens Van 't Erve heeft hij de politie gevraagd alle aandacht te geven aan deze zaak. "Hopelijk kijken ze daarbij ook naar een eerder incident met een Jodenster in Lochem."

De politie zegt dinsdag dat zij de onrust in de buurt ook goed begrijpen en dat zij inderdaad kijken of het eerdere incident samenhangt met het incident van afgelopen weekend. De politie laat verder weten het incident van afgelopen weekend serieus te nemen. Agenten willen bijvoorbeeld nog camerabeelden bekijken en onderzoek doen in de buurt.