Noord-Veluwe / Rivierengebied

Rijksmuseum leent 'topstuk' uit aan Ridders van Gelre

Ridders van Gelre in het Collectiecentrum Nederland
Ridders van Gelre in het Collectiecentrum Nederland © Omroep Gelderland
HARDERWIJK - Op een lang en smal schilderij zien we een sterke vesting tussen twee rivieren. Het Nederlandse leger valt met duizenden militairen aan. Op de achtergrond torent de Elterberg hoog uit boven het Gelderse rivierlandschap. Het beleg van de Schenkenschans in 1636 is een schilderij van Gerrit van Santen dat hoort bij de collectie van het Rijksmuseum. De Ridders van Gelre krijgen het in bruikleen voor hun tentoonstelling over het Verhaal van Gelderland in Stadsmuseum Harderwijk.
“Op dit schilderij zie je zoveel verhalen over de Gelderse geschiedenis in één oogopslag,” zegt ridder René Arendsen glunderend.” Hij stelt als gastconservator de tentoonstelling in Harderwijk samen. “We zien het unieke Gelderse landschap waar rivieren samenkomen en splitsen. De Schenkenschans lag aan het begin van de Nederlandse delta. Daarnaast spelen deze gevechten op het schilderij zich af aan het einde van de Tachtigjarige Oorlog. Gelderland lag decennialang in de frontlinie met alle dramatische gevolgen van dien. In Holland en Zeeland was ondertussen de Gouden Eeuw in volle gang.”
Beleg van de Schenkenschans in 1636
Beleg van de Schenkenschans in 1636 © Rijksmuseum

Kers op de taart

Het Rijksmuseum leent het originele schilderij uit de zeventiende eeuw voor vier maanden uit. Het doek is vanaf 22 januari tot en met 7 mei voor het publiek te bewonderen tussen andere topstukken uit de geschiedenis van Gelderland. De meeste objecten komen uit collecties van Gelderse musea. “Het wordt een tentoonstelling van musea uit heel Gelderland die toevallig te zien is in Stadsmuseum Harderwijk,” vertelt directeur Corien van der Meulen. “Dat het Rijksmuseum meewerkt aan deze Gelderse tentoonstelling is voor ons de kers op de taart.”

Gelders topstuk

Voor de tentoonstelling over het Verhaal van Gelderland is het schilderij van de Schenkenschans een sleutelwerk. “Een Gelders topstuk,” weet ook Ridder van Gelre Bas Steman. “De Tachtigjarige Oorlog maakte definitief een einde aan de glorie van Gelderland als machtig en autonoom vorstendom in het hart van Europa. We werden een grensregio die vooral het westen van Nederland moest dienen. In zekere zin is Gelderland dat tot op de dag van vandaag gebleven.”

Collectiecentrum Nederland

Hoewel het schilderij van de Schenkenschans nu behoort tot de collectie van het Rijksmuseum is het gemaakt voor het verdwenen kasteel in Buren. Het schilderij is zelden in Amsterdam te zien voor het publiek. Meestal hangt het in het depot. De Ridders van Gelre brengen vanavond in hun programma op TV Gelderland een bezoekje aan het gloednieuwe Collectiecentrum Nederland in Amersfoort. Daar bekijken ze het schilderij van de Schenkenschans tussen andere meesterwerken uit de Rijkscollectie.
Ridders van Gelre - Op zoek tussen de Rivieren
Ridders van Gelre is het geschiedenisplatform van Omroep Gelderland. We brengen het laatste nieuws over de Gelderse historie en organiseren elke zaterdagochtend een exclusieve rondleiding voor onze volgers op bijzondere locaties. En heb je het stripboek Ridders van Gelre en Ons Verloren Hertogdom al in de boekenkast? Volg ons op: Facebook, Instagram, Twitter, Televisie, Radio, YouTube en Web.