Gelderland

Zoveel statushouders moet jouw gemeente dit jaar nog huisvesten

Statushouders houden plekken 'bezet' in azc's omdat de doorstroom niet hard genoeg gaat
Statushouders houden plekken 'bezet' in azc's omdat de doorstroom niet hard genoeg gaat © Omroep Gelderland
Gelderse gemeenten hebben nog zes weken om honderden statushouders onderdak te geven. Het aantal vluchtelingen met een verblijfsvergunning dat ze moeten huisvesten groeit volgend jaar, dus het probleem wordt alleen maar groter. Veel Gelderse gemeenten lopen ondertussen achter de feiten aan, zo blijkt uit onderzoek van Omroep Gelderland.
De opvangcentra in Nederland zitten overvol met nieuwe asielzoekers én statushouders die op een huis wachten. Om die opstopping te verhelpen heeft het Rijk afspraken gemaakt met gemeenten.
Alle Nederlandse gemeenten samen hebben toegezegd voor 6500 extra statushouders een woning te zoeken. Dat aantal komt bovenop hun eerdere 'taakstelling'. Het is niet verplicht, maar alles wat voor het einde van het jaar lukt hoeft volgend jaar niet meer. En dat scheelt, want volgend jaar verdubbelt die taakstelling nog eens: in het eerste half jaar van 2023 moeten er net zoveel statushouders worden gehuisvest als in heel 2022.
Reden genoeg dus voor Gelderse gemeenten om haast te maken. Uit onderzoek van Omroep Gelderland blijkt dat er wel tempo wordt gemaakt, maar dat het de vraag blijft of Gelderse gemeenten dit jaar hun taakstelling halen.
Kijk hier hoe jouw gemeente het doet:
Omroep Gelderland verzamelde en analyseerde de cijfers van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) over de huisvesting van statushouders. De laatste cijfers zijn van 1 november 2022, op dat moment was er 80 procent van het jaar verstreken. Daarom lopen alle gemeenten onder de 80 procent achter op schema.

Afhankelijk van woningaanbod

Door het woningtekort zeggen meerdere gemeenten de 'extra' taakstelling gewoon niet aan te kunnen. Zoals de gemeente Duiven, die zich volgens de woordvoerder 'maximaal inspant', maar afhankelijk is van de beschikbare sociale huurwoningen.
Dat zegt ook Yousef Kadi, beleidsmedewerker van de gemeente Bronckhorst. Bronckhorst lag op schema, maar met de extra afspraken niet meer. "Je bent afhankelijk van het woningaanbod en die is al krap. Als je geen woningen hebt dan wordt het lastig."
Als een asielzoeker in Nederland een verblijfsvergunning krijgt, dan koppelt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers diegene aan een gemeente. De gemeente is dan verplicht een passende woning aan te bieden aan de statushouder. Jaarlijks wordt vastgelegd voor hoeveel statushouders gemeenten een woning moet zoeken. Dat gaat op basis van inwoneraantal. De grootste gemeenten krijgen de grootste 'taakstelling'.

Pittige opgave

Mochten gemeenten hun taakstelling van 2022 niet halen, dan gaan ze met een achterstand het nieuwe jaar in. Dat komt dus bovenop de al verdubbelde taakstelling. In heel Nederland moeten dan 21.200 statushouders gehuisvest worden in een half jaar tijd.
Dat is niet historisch hoog. In 2016, als gevolg van de Syriëcrisis, moesten 23.000 statushouders een woning krijgen in een half jaar tijd. Het verschil met nu is dat er toen geen sprake was van een stikstof- en woningcrisis.
Volgens Kadi wordt het voor alle gemeenten in Nederland een pittige opgave om al die statushouders een plekje te geven. "Het betekent dat je in één keer meer huizen beschikbaar moet hebben terwijl er krapte is op de woningmarkt."