Rijk van Nijmegen

Vollenbroek na stikstofuitspraak: 'Streep door geitenpaadje van kabinet'

Johan Vollenbroek heeft de zaak tegen de bouwvrijstelling aangespannen.
Johan Vollenbroek heeft de zaak tegen de bouwvrijstelling aangespannen. © ANP
DEN HAAG - De Raad van State (RvS) heeft "een streep gehaald door een van de geitenpaadjes van het kabinet", zegt Johan Vollenbroek van milieugroep Mobilisation for the Environment (MOB). De Nijmegenaar had de zaak aangespannen tegen de zogeheten bouwvrijstelling, waarbij bouwprojecten automatisch toestemming kregen om tijdelijk stikstof uit te stoten. De hoogste bestuursrechter veegde die uitzondering woensdag van tafel.
Vollenbroek heeft vaker met succes rechtszaken aangespannen tegen stikstofregels van de overheid. Die uitspraken leidden tot de strengere regels waartegen onder meer boeren en de bouw hebben gedemonstreerd.
Volgens de activist wilde de overheid met de vrijstelling "de vergunningverlening weer op gang brengen zonder maatregelen te hoeven nemen om de stikstofuitstoot werkelijk omlaag te brengen en verdere achteruitgang van onze natuur te stoppen". Sinds 2019 is de uitstoot van stikstof nauwelijks verminderd, zegt Vollenbroek. "De grootste bron, landbouw, heeft nog weinig tot niets gereduceerd."

'Drama voor bouwsector'

Bouwend Nederland noemt de uitspraak van de Raad van State "een drama voor de bouwsector". "Met het schrappen van de generieke bouwvrijstelling gaat Nederland op slot", waarschuwt branchevereniging Bouwend Nederland.
We zijn terug bij af
Door de uitspraak van de RvS moeten alle nog niet vergunde bouwprojecten opnieuw een individuele milieuvergunning aanvragen, want er is nu een verbod op partiële vrijstelling voor stikstof (bouwvrijstelling) in de stikstofwet van 1 juli 2021. "We zijn terug bij af en dit zorgt voor enorme vertragingen met alle schadelijke gevolgen voor huizenzoekers, energietransitie en de Nederlandse economie", aldus Bouwend Nederland. "Alles moet nu gericht worden op het terugbrengen van de stikstofuitstoot."

'Minister, voorkom bouwstop'

Woonminister Hugo de Jonge moet na de uitspraak van de Raad van State in de Porthos-zaak snel duidelijk maken dat er nog gewoon bouwvergunningen kunnen worden afgegeven. Dat stelt de branchevereniging voor huizenbouwers WoningBouwersNL. Die uitleg aan lagere overheden moet voorkomen dat er een bouwstop komt.
Als door de bouw stikstof neerslaat in een kwetsbaar natuurgebied is nu weer een natuurvergunning nodig. Maar als dat niet zo is, dus niet, benadrukt directeur Coen van Rooyen van WoningBouwersNL. En dat moet De Jonge dus uitdragen om duidelijkheid te verschaffen.
"Wanneer een bouwer kan laten zien dat de tijdelijke en beperkte toename van stikstof gedurende het bouwtraject geen significante gevolgen voor de natuur zal hebben, moet het voor alle betrokkenen duidelijk zijn dat het project gewoon kan worden uitgevoerd", legt Van Rooyen uit. "Los van welke vrijstellingsregeling dan ook gold dit namelijk altijd al."
Als dit punt snel duidelijk wordt gemaakt kan worden voorkomen dat de bouw stil komt te liggen, aldus de branchevereniging.