Heerlijk, dat colaatje op het terras... maar dat vindt de wesp ook

Er is weinig ergerlijker dan gestoord worden door wespen, terwijl je buiten geniet van een colaatje en een lekkere lunch. En voor het personeel is het ook niet leuk. "We hebben er nog steeds last van, we hebben alleen wespenvangers om dit tegen te gaan", zegt een medewerkster van restaurant Keuken van Hackfort in Vorden.

De maker van het filmpje zat op het terras van dit restaurant.

Veel is er niet tegen de overlast te doen, vertelt de medewerkster. "Als mensen reserveren of naar ons toe komen, adviseren we hen om binnen te zitten als ze een hapje willen eten. De meeste mensen doen dit ook wel, maar sommigen zijn eigenwijs en gaan op het terras zitten."

En dat snappen ze in Vorden ook wel. "Het is ook zulk mooi weer. Dit is een goede periode voor ons."

Waarom zijn er nu nog steeds wespen? Steeds meer wespenvolken komen door de klimaatsverandering de winter door, vertelt Arnold van Vliet van de Wageningen Universiteit. "We hadden een vroege start van het wespenseizoen, het is een van de warmste jaren ooit. De eerste nesten waren al vroeg klaar", zei hij vrijdag op Radio Gelderland.

"Als je op het terras zit, komen ze bij je buurten om wat zoetigheid te vinden. Dat kunnen werksters zijn die werkloos zijn omdat het nest in de zomermaanden voltooid is. Er is geen vorst geweest dus die zijn nog niet doodgegaan. Wat ook kan, is dat het wespen van de tweede generatie zijn. Koninginnen die aan het einde van de zomer uit het nest komen, gaan normaal gesproken in winterrust. Maar we zien dat die hetzelfde jaar nog een nieuw nest te beginnen."

Het moet, volgens Van Vliet, echt gaan vriezen willen de werksters doodgaan. "Als de winter intreedt, is de verwachting, is het over met de wespen. Maar als het warm blijft, zouden sommige wespennesten tijdens de winter actief kunnen blijven."

De bioloog zag jaren geleden al dat wespennesten in de winter niet meer afsterven. Doordat het warmer wordt kunnen de wespen in de zachte winters makkelijk aan voedsel komen en dus overleven. Hij verwijst naar 'meganesten in Australië en Nieuw-Zeeland', met wespensoorten die ook bij ons voorkomen.

Van Vliet zei in 2016 al tegen de NOS: "In Nieuw-Zeeland (...) is het in de winter maar een paar graadjes warmer. Daar zie je dat een heel volk overleeft, en dat er na de winter niet één maar vier koninginnen in een nest zitten."

Dergelijke nesten zijn overigens in ons land nog niet waargenomen.

Door een relatief warme winter overleven ook andere insecten gemakkelijker. De wesp profiteert daar weer van: zij eten de andere insecten op. Je kunt op het terras zien hoever de volken zijn, zegt Van Vliet tegen Omroep Gelderland. "Komen ze op het vlees af op je bord, dan halen ze wespenvoedsel voor de larven in het nest. Komen ze af op frisdrank, dan willen de wespen voedsel voor zichzelf."

Het is een systeem van belonen. De bioloog: "Als de werksters eten geven aan de larven, krijgen ze daar zoetstof voor terug. Daar voeden de wespen zich mee. Zijn de larven volgroeid, moeten de wespen op zoek naar een vervanger. Frisdrank dus."

Nu wespen ons het hele jaar bezighouden, heeft dat volgens de Wageningse bioloog ook gevolgen voor het maaien van de bermen en plantsoenen. "Er moet genoeg nectar voor de wespen zijn. Beheerders zouden kunnen besluiten in het najaar niet alles te maaien maar bloemen te laten staan."

In de tussentijd blijven wespen ons teisteren. Op internet zijn tips genoeg te vinden, maar ook onzin. In deze video zetten we feiten en fabels op een rij.

Zie ook: Record aan diggelen, warmste 28 oktober ooit