Rijk van Nijmegen
Bas werd getekend voor het leven door zijn tijd in Dekkerswald
1 november 2022, 17:34 • 2 minuten leestijd
GROESBEEK - Prostitutie, verstopte drankflessen en liefdesbriefjes in het bos. Dingen die voorbij komen in de documentaire die Omroep Gelderland deze dinsdag uitzendt over de rijke historie van sanatorium Dekkerswald. Het monumentale pand verborgen in de bossen tussen Nijmegen en Groesbeek staat sinds deze zomer leeg. Er worden woningen in gerealiseerd.
Ruim honderd jaar geleden stierven er in Nederland tienduizend mensen per jaar aan de longziekte tuberculose. In het gevecht tegen de slopende ziekte werd in 1913 sanatorium Dekkerswald geopend, op initiatief van de Vereeniging tot Stichting van Rooms-Katholieke Herstellingsoorden voor Longlijders en Zwakke Kinderen.
Bekijk een video over sanatorium Dekkerswald:
Bas werd getekend voor het leven door zijn tijd in Dekkerswald
Het zijn de Zusters Onder de Bogen uit Maastricht die de longlijders verplegen. In een documentaire van Rob Haverkamp wordt het verhaal verteld van een streng katholiek instituut waar levens gered werden, maar wat ook door veel patiënten als een gevangenis werd ervaren.
Non bovenop jongetje
Er zijn veel levens gered in Dekkerswald, maar voor veel patiënten was het verblijf in Dekkerswald ook een traumatische ervaring. Zo herinnert Bas van der Hoeven uit Millingen aan de Rijn zich hoe hij als jongetje een bronchoscopie moest ondergaan. Er word dan met behulp van een slang in je mond naar je luchtwegen gekeken.
Als jongetje van zeven was hij doodsbang voor die ingreep en vocht als een leeuw op de brancard. "Er ging een non bovenop me zitten en twee hielden me vast", herinnert Van der Hoeven zich. Het bleek niet genoeg. Uiteindelijk moest hij onder narcose gebracht worden.
Longpatiënten maken plaats voor woningen
De documentaire 'Oord van Rooms verdriet, Dekkerswald: een gevangenis die levens redde' van Omroep Gelderland laat prachtige historische beelden zien, afkomstig uit het boek ‘Dekkerswald 1913 – 2022, Longzorg in een golvend landschap’ en is mede tot stand gekomen met hulp van het Radboudumc in Nijmegen. Afgelopen zomer gingen de deuren van Dekkerswald voorgoed dicht. Een projectontwikkelaar gaat het monumentale gebouw van architect Eduard Cuypers geschikt maken om te wonen.
Na ruim een eeuw is er zo een einde gekomen aan de zorg voor longpatiënten op het terrein van Dekkerswald. Het Radboudumc verzorgde er tot dit jaar patiënten maar heeft die inmiddels overgebracht naar een nieuw gebouw op het hoofdterrein van het Nijmeegse ziekenhuis. Het nieuwe pand heeft 8 miljoen euro gekost en is voorzien van de nieuwste technieken, veel daglicht en heeft een eigen binnentuin.
Kijk hier naar Oord van Rooms verdriet.
