Arnhem en omstreken

Stromende regen tijdens herdenking Oosterbeek: 'Wat wij hier doen is belangrijk'

Bloemen bij het graf van korporaal Walter Britford Drewe. Hij sneuvelde op 17 april 1945. Hij was 26 jaar.
Bloemen bij het graf van korporaal Walter Britford Drewe. Hij sneuvelde op 17 april 1945. Hij was 26 jaar. © Omroep Gelderland
OOSTERBEEK - In het Airborneweekend rond de herdenkingen van Market Garden in 1944 stond vandaag de herdenking op de Airborne Begraafplaats aan de Van Limburg Stirumweg in Oosterbeek centraal, de zogenoemde Airborne Memorial Service. De herdenking was in de stromende regen. Vijf veteranen woonden de herdenking bij, twee van hen vochten in 1944 de omgeving van Arnhem.
Omroep Gelderland zond de herdenking live uit.
Tijdens de herdenking gingen predikanten Nigel Kinsella en Monique van Zoest, rabbijn Menachem Sebbag en diaken van de Poolse kerk in Nederland Stan Kruszynski voor in gebed. De dienst was ingekort vanwege het slechte weer en de hoge leeftijd van de aanwezige veteranen.
De tekst gaat verder onder de foto.
Graven in de regen.
Graven in de regen. © Omroep Gelderland
Vervolgens werden kransen gelegd bij het Cross of Sacrifice op het ereveld. Het kruis is bedoeld om Gemenebestmilitairen te gedenken die gesneuveld zijn in Nederland, maar ook hen die nog steeds vermist worden.
De laatste kranslegging, door Arnhemveteraan Geoff Roberts (98), werd begroet met applaus door bezoekers. In Oosterbeek liggen 1754 geallieerde militairen begraven, die gesneuveld zijn bij de Slag om Arnhem.
Leden van de Koninklijke Luchtmacht zouden de slachtoffers eren met een zogenoemde fly past, maar die ging niet door, vanwege het overlijden van Koningin Elizabeth. Een fly past is een ceremoniële vlucht waarbij diep respect wordt betuigd voor in dit geval de gevallenen die in Oosterbeek hun laatste rustplaats hebben.

Bloemenkinderen

Net als in voorgaande jaren legden scholieren bloemen bij de graven. Onder de bloemenkinderen waren dit jaar acht scholieren van de Montissorischool in Arnhem. Rabbijn Sebbag bedankte de kinderen die dit jaar bloemenkinderen zijn. "Ik sta hier altijd met veel gevoelens, ik mocht er eigenlijk niet zijn, omdat ik joods ben. We staan bij de graven van jonge mannen die heel kort hebben geleefd. Maar vooral voel ik me ontzettend dankbaar dat ik hier sta in vrijheid, dankbaar dat jullie kinderen hier vandaag staan. Wat wij hier doen is heel belangrijk, we staan hier niet voor niets. De bloemen die jullie vasthouden hebben heel veel betekenis."
Bloemenkinderen herdenken Airborne-veteranen
"Het is heel erg verdrietig dat die mannen hier moeten liggen maar het is mooi dat we respect tonen", zei Gerrit Pijpers, veteranenbegeleider en in het recente verleden organisator van de herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek.
De Airborne Begraafplaats is een Brits ereveld, Amerikanen die tijdens de Slag om Arnhem zijn gesneuveld zijn destijds naar huis gebracht of hebben hun laatste rustplaats in Margraten.
Op de Arnhem Oosterbeek War Cemetery liggen ook enkele Nederlanders en bijna 80 Poolse militairen. Van de oorlogsgraven in Oosterbeek zijn er 245 niet geïdentificeerd.
Drie oorlogsgraven zijn gedecoreerd met het Victoria Cross. Kapitein J.H. Grayburn, luitenant-vlieger D.S.A. Lord en kapitein L.E. Queripel zijn postuum onderscheiden voor heldhaftig optreden tijdens Market Garden; het Victoria Cross is de hoogste Britse militaire onderscheiding.
Deelnemers aan de herdenking bij het Cross of Sacrifice.
Deelnemers aan de herdenking bij het Cross of Sacrifice. © Omroep Gelderland

Ook andere slachtoffers

In Oosterbeek liggen niet alleen militairen die zijn gesneuveld tijdens de Slag om Arnhem, maar ook ongeveer 170 militairen die in de omgeving van Elst stierven bij hevige gevechten tussen Britse troepen en Duitsers in september en oktober 1944. Verder liggen er veertig militairen die sneuvelden bij de bevrijding van het zuidwestelijk deel van de Veluwe in april 1945.
Er vinden in Oosterbeek ook asbijzettingen plaats, eind jaren 40 waren de eerste; veteranen hadden de wens om bij hun kameraden te liggen en die bijzettingen gebeuren nog steeds. Ze krijgen in Oosterbeek geen naamsvermelding.
Afgelopen vrijdag was de tot nu toe laatste bijzetting, die van John Jeffries (98). "We hebben zijn wens vervuld. Hij was een wees, zijn makkers waren zijn familie", zei zijn dochter Lynn tijdens de asbijzetting.
Jeffries overleed twee jaar geleden.
Een deelnemer aan de herdenking.
Een deelnemer aan de herdenking. © Omroep Gelderland