Achterhoek
Zaak dode baby Sem mogelijk verjaard
DOETINCHEM - Het is nog de vraag of de aanhouding in de cold case van de dode baby Sem Vijverberg leidt tot een veroordeling. Het is namelijk mogelijk dat de Doetinchemse zaak is verjaard, zegt Peter Tak, emeritus hoogleraar strafrecht van de Radboud Universiteit.
Woensdag maakte de politie bekend dat na 16 jaar vermoedelijk de moeder is aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de dood van de baby en het achterlaten van zijn lichaam. Het rechercheteam kwam haar op het spoor dankzij een grote campagne vorig jaar in Doetinchem. "Een anonieme tip heeft geleid tot verder onderzoek en uiteindelijk ook tot aanhouding van deze verdachte", zegt een woordvoerder van de politie.
Het gaat om een vrouw uit Doetinchem, die ook in 2006 in de gemeente woonde. Meer informatie wil de politie uit privacyoverwegingen nog niet kwijt. De vrouw zit op dit moment vast. Dna-onderzoek moet uitwijzen of ze ook daadwerkelijk de moeder is. "We zijn ook bezig met verhoren", aldus de woordvoerder.
Volgens professor-emeritus Tak is het politieonderzoek van groot belang voor een eventuele vervolging. Vorig jaar sprak hij in een uitzending van De Week van Gelderland al het vermoeden uit dat de moeder betrokken was bij de dood van de baby. "Als het de vader zou zijn geweest, ga ik ervanuit dat de moeder niet vijftien jaar lang haar mond gehouden heeft. Dat moet dan gewoon bekend geworden zijn. Dat kan bijna niet anders."
Zaak mogelijk al in 2018 verjaard
Maar daarmee wordt het een lastige zaak voor de politie, denkt Tak. Daarmee doelt hij op de verjaringsregels bij doodslag door de moeder. "Als er sprake is van kinderdoodslag door de moeder, staat daar maximaal zes jaar gevangenisstraf op. Dat zou betekenen dat de zaak na twaalf jaar, dus al in 2018, verjaard is."
De wet houdt rekening met moeders die in paniek hun kind doden
Daarbij benadrukt hij dat wel uit onderzoek moet blijken dat ze bang was dat haar bevalling werd ontdekt en dat die angst ervoor zorgde dat zij haar pasgeboren kind om het leven bracht. "De wetgever heeft in de strafmaat rekening gehouden met moeders die in paniek raken en hun kind in een opwelling doden", zegt Tak.
Volgens de rechtbank zijn die bepalingen ooit in de wet gekomen omdat wanhopige dienstmeisjes, in een tijd zonder sociaal vangnet, vroeger soms geen andere mogelijkheid zagen dan hun kind te doden.
"Maar dan moet dit wel de reden zijn geweest. Hoe oud was ze toen ze beviel, was ze getrouwd, uit wat voor een milieu kwam ze? Had ze werkelijk angst dat haar bevalling werd ontdekt? Dat moet allemaal worden onderzocht. Op basis daarvan besluit het Openbaar Ministerie of er sprake is van verjaring."
Geen verspilde moeite
In het wetboek van strafrecht wordt onderscheid gemaakt tussen kinderdoodslag en kindermoord. In het geval van kindermoord heeft de moeder enig moment van overdenking gehad. In dat geval is de maximale straf negen jaar en verjaart de zaak na twintig jaar, dus 'pas' in 2026. "En stel dat het een 'gewone' doodslag of moord is, is er helemaal geen verjaringstermijn", aldus Tak.
Een woordvoerder van de politie zei vorig jaar dat een eventuele verjaring niet betekent dat de zoektocht verspilde moeite zou zijn geweest. "We willen antwoord krijgen op de vragen die we hebben. Ook voor de omgeving en de mensen die de baby gevonden hebben", zei ze in de uitzending.
"De zaak is in 2006 groot opgepakt, veel collega’s waren er enorm bij betrokken. Als je op een winterse dag een dode baby vindt, voelt iedereen een soort knoop in zijn maag. In de loop der jaren zijn veel meer collega’s betrokken geraakt om te achterhalen wat er gebeurd was in 2006. Die betrokkenheid is nog steeds goed te voelen", vult ze nu aan.
Ze benadrukt dat de zaak nog niet is opgelost. "We hebben het natuurlijk nog wel steeds over een verdachte, die we hebben aangehouden. Het gaat er nu om te achterhalen of zij ook betrokken was en ook echt de moeder was. Het belang van het onderzoek daarvan gaat nu even voor."
