Gelderse Vallei

Herdenken op 15 augustus: waar staan we eigenlijk bij stil vandaag?

15 augustus 2022, 18:08 • 3 minuten leestijd

Burgemeester Floor Vermeulen van Wageningen tijdens de herdenking van 15 augustus © Omroep Gelderland

WAGENINGEN - Voor de meeste Gelderlanders is 15 augustus een reguliere zomerse dag. Maar voor een hoop mensen is deze datum ronduit beladen. Op 15 augustus 1945 geeft Japan zich over en komt er officieel een einde aan de Tweede Wereldoorlog in het Koninkrijk der Nederlanden. Hoe leeft deze geschiedenis in onze provincie, en wat wordt er vandaag precies herdacht?

Met onder andere een kranslegging in verpleeghuis Rumah Kita in Wageningen en een herdenking op het stadhuis in Nijmegen wordt er aandacht besteed aan deze bloedige geschiedenis. 15 augustus is de datum dat we stilstaan bij alle slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van Nederlands-Indië.

De 67-jarige Glenn Blaney Davidson uit Ede heeft het idee dat er de laatste jaren steeds meer aandacht komt voor de herdenking op 15 augustus. "En dat is nodig, want deze verhalen moeten we levend houden. Nederland heeft in het huidige Indonesië een geschiedenis van 350 jaar op het gebied van slavernij en kolonialisme."

Blaney Davidson wordt op straat nog regelmatig aangesproken door mensen die pas recent weten waarom er in Nederland Indische en Molukse mensen wonen. "Na de overgave van Japan keerde de rust niet terug in Nederlands-Indië. Want op 17 augustus riep Soekarno de onafhankelijkheid uit van de republiek Indonesië. De Indonesische onafhankelijkheidsoorlog met Nederland was daarmee een feit."

Die onafhankelijkheidsstrijd duurde tot december 1949, toen Nederland zich als kolonisator overgaf. Indische en Molukse mensen die Nederland hadden gesteund, kregen volgens Blaney Davidson de keuze: "Of je werd Indonesiër of je ging naar Nederland. Op die manier zijn er tussen 1949 en 1964 zo'n 350.000 mensen met een Indische of Molukse achtergrond naar Nederland gekomen."

Als het aan mij en een hoop anderen ligt, gaan we het ieder jaar doen

De ouders van Blaney Davidson hoorden ook bij die groep mensen. "In 1950 gingen zij in eerste instantie naar een opvangplek in Heerde. Vervolgens zijn ze naar Ede verhuisd, waar ik ben geboren en getogen."

In zijn woonplaats Ede wordt 15 augustus eens in de vijf jaar herdacht. "Maar als het aan mij en een hoop anderen ligt, gaan we dat ieder jaar doen. We willen hier ons eigen Indië-monument plaatsen. Voor dat monument hebben we wensen en input aangeleverd bij de gemeente Ede, maar helaas wordt daar tot op heden niet naar geluisterd. Het heeft nu helaas veel te veel kolonialistische kenmerken. We hopen uiteraard dat dit snel veranderd."

In Den Haag begint vanavond om 19.00 uur de nationale herdenking van 15 augustus. Deze wordt live uitgezonden via de NOS.