Zeker vijf drenkelingen in een week tijd: waarom gaat het nu vaak mis?

In 2021 zijn tachtig inwoners van Nederland verdronken in open water. Dat zijn er 27 minder dan een jaar eerder. Het aantal verdrinkingen is naar verhouding hoog onder migranten en hun hier geboren kinderen.

Vorig jaar verdronken er dus minder mensen in het open water in ons land. Toch gaat het de laatste tijd vaak mis in Gelderland. Dinsdagavond werd het lichaam van een Nijmeegse in de Kraaijenbergseplassen bij Katwijk gevonden. Maandag verdronk een man in Zutphen en op 20 juli werd een verdronken zwemmer aangetroffen in de Bisonbaai in Ooij. Bij zwemplas De Breuly in Zevenaar redden omstanders diezelfde dag een vader en dochter uit het water.

Bernard Korte van het Nederlands Instituut Veiligheid Zwemlocaties (NIVZ) ziet die trend ook. Hoe kijkt hij ernaar? "Het komt door het mooie weer", stelt hij. "Mensen zoeken verkoeling en dus trekken ze naar het water."

Maar Korte ziet ook andere redenen. "Er zijn steeds meer plekken waar mensen kunnen recreëren bij het water. Niet alleen bij meertjes, maar ook bij grachten en rivieren zie je steeds vaker strandjes met een steiger, een ballenlijn in het water en soms zelf een paviljoen. Dit soort plekken neemt toe. Ook groeit het aantal toeristen in Nederland."

Maar ook het weer is dus van invloed. Het is inmiddels wel duidelijk dat de zomer van 2022 een warme is. Vorig jaar daalde het aantal verdrinkingen. Het KNMI noemt die zomer qua tempratuur 'vrijwel normaal', maar ook 'aan de natte kant'. Niet het beste weer om aan het strand te liggen.

Een jaar eerder, in 2020, verdronken er 107 mensen in Nederland. En dat was ook samen met 2014 het warmste jaar sinds 1901, het begin van de metingen. De Korte denkt ook dat corona een rol speelt bij het hoge cijfer. Door de pandemie gingen meer mensen op vakantie in eigen land.

In 2019 verdronken er 76 mensen in Nederland. Ook die zomer was heel warm, maar het KNMI zegt ook dat het toen op veel plekken juist natter was dan normaal. In 2018 lag het aantal verdrinkingen veel hoger met 112 slachtoffers. Het KNMI noemt die zomer 'extreem warm en zeer droog' en de 'warmste zomer in drie eeuwen'.

Gelet op de weerkaarten lijkt de stelling van De Korte dus hout te snijden. Maar de meeste mensen die in de problemen komen in open water, kunnen niet zwemmen. Waarom gaan die dan toch het water in?

"Het besef van het risico is onvoldoende", vertelt De Korte. "Mensen hebben niet door hoe snel je in de problemen kan komen. Ook als je nog in het water kunt staan, kun je struikelen of kramp krijgen."

Volgens hem moeten mensen daarom meer op de risico's gewezen worden bij open water. "En ik pleit voor meer toezicht. Niet de hele zomer, maar wel op dagen met meer risico. Bijvoorbeeld als er veel kinderen zijn of als het heel druk is op het strand."

Maar wat moet je doen als je ziet dat iemand in nood is? "Je kunt het beste helpen terwijl je ook rekening houdt met je eigen veiligheid", legt hij uit. "Uiteindelijk komen mensen die verdrinken om door zuurstoftekort, dus het is belangrijk om te zorgen dat ze boven blijven en kunnen ademen. Daar kun je zelf mee helpen, maar het is beter als zo iemand zichzelf drijvend kan houden met bijvoorbeeld een surfplank of een reddingsboei."

Het Rode Kruis voegt op de eigen website nog toe dat je altijd moet oppassen dat een drenkeling jou niet onder water mee trekt. "Ga alleen zelf het water in als er geen andere mogelijkheid is om iemand te redden. Zorg dat er altijd minstens nog één ander persoon in de buurt is die kan helpen", zo stelt de noodhulporganisatie.

Zie ook: