Stedendriehoek

Deze boer sloeg zak geld van Rabobank af: 'Dat had ook anders kunnen zijn'

Dirk-Jan Schoonman, melkveehouder uit Brummen: 'Ik wilde gewoon meer zelfstandig mijn bedrijf kunnen runnen.'
Dirk-Jan Schoonman, melkveehouder uit Brummen: 'Ik wilde gewoon meer zelfstandig mijn bedrijf kunnen runnen.' © NOS
BRUMMEN - Rabobank ligt onder een vergrootglas in de stikstofdiscussie, omdat de bank leningen bleef verstrekken om intensieve landbouw mogelijk te maken, terwijl al duidelijk was dat dit niet goed was voor de natuur. Ook bij melkveehouder Dirk-Jan Schoonman uit het Gelderse Brummen stonden ze ruim tien jaar geleden op de stoep met een zak geld. Hij sloeg dat toen af.
“Ik wilde gewoon meer zelfstandig mijn bedrijf kunnen runnen, zonder dat ik afhankelijk was van derden”, zegt hij tegen de NOS.
Hij snapt dat veel boeren het geld wel aannamen. “Op het moment dat je grond gaat kopen heb je veel geld nodig. Dat heb je niet kunnen verdienen, want daarvoor zijn de inkomens te laag. Dan moet je naar de bank toe om geld te lenen. Rabobank heeft het sterk gestimuleerd”, zegt de melkveehouder uit Brummen.
Als je meer massa hebt, dan heb je mee kassa
Schoonman leende zelf ook, maar niet voor schaalvergroting. Boeren die dat wel deden, hebben zelf die beslissing genomen, benadrukt hij. “Maar als je meer massa hebt, heb je meer kassa. Meer omzet.”
Hij zag dat sommige agrarische bedrijven te zwaar werden gefinancierd. Daardoor kwamen ze in de problemen. “Als het even tegenzit, dan wordt het moeilijk. Dan wordt je rentepercentage hoger en dan kom je bijna niet meer uit het gat. Dan ga je eigenlijk alleen maar met een spiraal naar beneden. “

Financier landbouw

Volgens Rens van Tilburg, directeur van Sustainable Finance Lab, is de Rabobank van oudsher financier van de landbouw in Nederland. “De bank is voortgekomen uit een samenwerking van boeren die geen financiering konden krijgen bij de toen bestaande financiële instellingen.” Dat is uitgegroeid tot een wereldwijd opererende Rabobank.
Rens van Tilburg: "De bank is nog steeds de financier van de landbouw."
Rens van Tilburg: "De bank is nog steeds de financier van de landbouw." © NOS
“De bank is nog steeds de financier van de landbouw. Dus 85 procent van de boeren krijgt zijn lening van de Rabobank. En dat zijn cijfers die je bijna in geen andere sector tegenkomt. Dat een bank ontzettend dominant is”, aldus Van Tilburg. Hij stelt dat het belangrijk is dat een financiële instelling inschat wat de toekomst gaat brengen en dat ze leningen verstrekken die daarin passen.
Je pakt niet de verantwoordelijkheid die je wel degelijk hebt
“Als jij de bank bent van de landbouw en er wordt al zo lang luid en duidelijk aangegeven dat het echt anders moet in dit land en je blijft toch maar door financieren op de oude manier, dan pak je dus niet de verantwoordelijkheid die je wel degelijk hebt.”
Rabobank laat schriftelijk weten dat het altijd opereerden binnen alle wet- en regelgeving op basis van vergunningenbeleid van de overheid. Wel zegt de bank met de kennis van nu anders hebben gehandeld.

Opvolger

De melkveehouder uit Brummen beaamt dat het voor hem makkelijker was om de zak met geld van de bank af te slaan dan voor veel andere agrariërs. Schoonman heeft namelijk geen opvolger voor zijn bedrijf. “Ik hoefde niet de keuze te maken in de vaart der volkeren op stoten, zodat een volgende generatie aan de slag kon. Dat had ook anders kunnen zijn.” Bij veel andere bedrijven staat die opvolger wel klaar en die moet verder met het bedrijf, met al de lusten én lasten.
Lees ook: