Rivierengebied

Spannende dag voor fruittelers: 'Sproeien tegen hittestress'

De jonagoldappels in Buurmalsen worden besproeid tegen de hitte.
De jonagoldappels in Buurmalsen worden besproeid tegen de hitte. © Ab Donker
BUURMALSEN - Wie de sproeiers boven de landerijen ziet, denkt gelijk aan droogte. Maar dat is niet overal het geval. De appelbomen van de Gebroeders Van Haarlem en zonen in Buurmalsen worden nu natgehouden om verbranding tegen te gaan. “We besproeien de appels tegen hittestress.”
Dat vertelt fruitteler Erik van Haarlem. Onder meer jonagoldappels van de firma aan de Bulksteeg worden besproeid.
Bekijk deze dronebeelden die fotograaf Ab Donker maakte van het besproeien (lees verder onder de video):
Fruitboeren sproeien om verbranding tegen te gaan
Van Haarlem legt uit de appels steeds meer in de zon komen te hangen omdat ze uitgroeien. “Ze kunnen niet tegen deze hoge straling vandaag. We moeten ze besproeien om verbranding te voorkomen.” Doen ze dat niet, dan kookt de appel aan de boom en krijgt bruine plekken. “Dat kan best groot zijn, soms een derde van de vrucht wordt dan bruin en gaat rotten.”
Soms wordt een derde van de vrucht bruin en gaat rotten
Of de appels beschadigd zijn, zien de telers pas na een paar dagen. “De rotte vrucht kan daarna ook andere appels aansteken. Een extreem gevolg kan zijn dat de hele boom geen oogst geeft.”
Dat proberen ze bij Van Haarlem en Zonen dus te voorkomen met besproeien. Toch is het dit keer wel spannender dan normaal. “Vandaag zijn het extreme omstandigheden. Morgen kijken we of het besproeien heeft gewerkt.”

Twaalf miljoen appels

Als dat niet het geval is, moeten alle bomen worden nagelopen. De rotte appels worden weggehaald om verspreiding te voorkomen. Dat kost veel tijd. Van Haarlem heeft veertig hectare met appelbomen, wat gemiddeld zo’n twaalf miljoen appels oplevert. Daarnaast bezit het bedrijf zestig hectare met perenbomen. “Peren zijn minder gevoelig voor hittestress en hoeven we in principe niet te besproeien. De extreme hitte vandaag hebben we echter nog nooit meegemaakt, dus het was wel een dilemma.” Er werd besloten de grond met de druppelbevloeiing vochtig te houden. “Toch vind ik wel spannend.”
Erik van Haarlem met zijn elstars.
Erik van Haarlem met zijn elstars. © Eigen foto
Bij druppelbevloeiing komt het water direct naast de stam terecht. “Vooruitlopend op de hitte hebben we op deze manier de vochtvoorziening goed op peil gebracht zodat verdamping kan plaatsvinden.” Het is een manier om zo zuinig mogelijk om te gaan met het beschikbare water. “Op dit moment is er hele lage waterstand in de Waal en moeten we oppassen. Als het water op is, is het moeizaam om aan te voeren.”
Het is echt topsport
Van Haarlem vervolgt: “Het is echt topsport wat er gebeurt, ook vanuit het waterschap om sloten op peil te houden.” Hij heeft hierover dagelijks contact met Waterschap Rivierenland. De fruitteler is namelijk aanspreekpunt voor de regio en heeft ook waterzaken in zijn portefeuille bij de Nederlandse Fruittelers Organisatie. “Bewustwording om zuinig om te gaan met water is belangrijk.”
Appels aan de boom.
Appels aan de boom. © Eigen foto / Annemieke Schakelaar

Goede oogst

Als de grond te droog is, blijft volgens Erik van Haarlem het fruit te klein en is de kwaliteit minder. “Dat is moeilijk verkoopbaar aan de supermarkten.” Met de extreme hitte vandaag en het besproeien van de vruchten afgelopen winter tegen bevriezing is het de vraag hoe de oogst zal zijn. “We verwachten een goede oogst. We hebben de zon nodig voor goede en smakelijke appels en peren. Veertig graden is misschien een beetje veel, maar mooi zonnig weer bepaalt de smaak van het fruit in herfst.”