Stedendriehoek

Onderzoek naar mogelijke angst- en zwijgcultuur bij gemeente Zutphen

Het gemeentehuis van Zutphen.
Het gemeentehuis van Zutphen. © InZutphen
ZUTPHEN - Hoe komt het dat er zo lang niets gebeurde met ambtenaren die zich gekwetst of geïntimideerd voelden op de werkvloer van het Zutphense gemeentehuis? Is er sprake van een angst- en zwijgcultuur? Op die vraag wil de gemeenteraad van Zutphen antwoord, bleek maandag tijdens de gemeenteraad.
Een veelbesproken rapport naar het gedrag van de voormalige Zutphense wethouder Laura Werger blijft de gemeenteraad in Zutphen bezighouden. Werger, die stelt dat het onderzoek veel te eenzijdig is belicht, liet zelf een onafhankelijk onderzoek doen naar het rapport. Hierin worden vragen gesteld over de gang van zaken van het onderzoek en de rol van de burgemeester en de gemeentesecretaris bij de kwestie.

Welke rol speelde de burgemeester?

De burgemeester ontkent een sturende rol te hebben gespeeld bij het onderzoek, zoals de voormalig wethouder suggereert. "Ik heb mij op geen enkel moment bemoeid met het onderzoek, ik heb geen ambtenaren benaderd en ik heb er zo min mogelijk over gesproken met het voormalige college", zei burgemeester Annemieke Vermeulen maandagavond.
De eerste meldingen over de wethouder stammen volgens het rapport al uit 2018. "Waarom komt dat nu pas naar boven, heeft niemand het gezien, heeft niemand het geconstateerd? Of is het in een bureaulade beland?", vraagt Gerard Pelgrim van de Stadspartij zich af.

Niemand trok aan de bel

"Of konden wethouders die spreekwoordelijke bel niet vinden?", vraagt Mart de Ridder van de SP. "Als je geen voorzorgsmaatregelen neemt tegen machtsposities, gaan ze over grenzen heen. Dit keer was het de wethouder, maar de volgende keer kan het iemand anders zijn."
Voormalig wethouder Laura Werger op het stadhuis in Zutphen.
Voormalig wethouder Laura Werger op het stadhuis in Zutphen. © Omroep Gelderland
Volgens de VVD is er een probleem binnen de organisatie. "Met diverse meldingen is niets gedaan, hoe kunnen wethouders, teamleiders en topambtenaren bijsturen of het erover hebben, als meldingen geen doorgang vinden?". Voormalig wethouder Werger gaf eerder aan dat zij in vier jaar tijd nooit is aangesproken op kwetsend of intimiderend gedrag.

'Meerdere keren aangesproken'

Onzin, zegt de burgemeester maandag in de raadszaal. "Ik heb meerdere malen in die vier jaar met haar gesproken over haar stijl van opereren, zeker niet alleen in de stijl van: 'Hé, let je even op'." Zo gingen die gesprekken volgens Vermeulen over de toon van de wethouder, haar gedrag en de spanning die dit opriep bij medewerkers.
"Had ik verder moeten gaan? Waarschijnlijk wel, dat neem ik mezelf kwalijk", aldus Vermeulen. Om inzicht te krijgen in hoe het dan toch kon gebeuren dat pas in februari 2022 een onderzoek kwam naar het gedrag van de wethouder, willen D66, GroenLinks, CU, SP, BurgerBelang, PvdA en de stadspartij dat er een nieuw onderzoek komt.

Angst- en zwijgcultuur onder ambtenaren?

Dit moet onder meer opheldering geven over of er sprake is van een angst- en zwijgcultuur bij de gemeente Zutphen. Ook roepen ze de burgemeester en gemeentesecretaris op samen terug te kijken en te analyseren waar zij mogelijk steken hebben laten vallen. Waren ambtenaren wel genoeg beschermd tegen grensoverschrijdend gedrag?
Als het aan Kies Bewust ZW ligt mag dat onderzoek nog wel een stapje verder gaan. Die partij wil dat een onafhankelijke partij de kwestie gaat bekijken. "We stellen voor om de commissaris van de Koning te verzoeken of er een extern onderzoek uitgevoerd kan worden, om maximale transparantie te borgen", aldus raadslid Petra Ackermans. Haar voorstel haalde het niet.
Over drie maanden moet er een reactie komen vanuit het college. "We roepen de burgemeester en de gemeentesecretaris op om heel kritisch terug te kijken op de afgelopen periode", aldus Mart de Ridder van de SP. "Mensen moeten zich veilig voelen", besluit de Stadspartij.