Oost Achterhoek in de race voor landelijke erfgoedprijs: 'Dat maakt ons trots'

“Je wordt niet zomaar genomineerd”, vertelt de Winterswijkse wethouder Henk Jan Tannemaat. “Wij hebben samen als drie gemeenten één erfgoedbeleid vastgesteld en dat is best bijzonder. Dat we genomineerd zijn samen met drie grote steden in het land, maakt ons trots.”

Dit jaar is het thema van de BNG Bank Erfgoedprijs de verbinding tussen erfgoed en kunst. Op verschillende plekken in de drie Achterhoekse gemeenten zijn daar voorbeelden van te vinden, zoals in Dinxperlo. Op de grens met het Duitse Suderwick is een aantal jaren geleden een zogeheten ‘Budeken’ geplaatst.

Het is gebaseerd op de contouren van het vroegere grenswachtershuisje. Op het Budeken wordt in twee talen, Nederlands en Duits, met bijzonder beeldmateriaal ingegaan op de geschiedenis aan de grens. Daarnaast herinneren bronzen beelden aan beide kanten van de grens aan de geschiedenis.

“Een leefbaarheid in een kern is zo belangrijk”, vertelt Freek Diersen van Grensbeleving Dinxperlo. “De grenzen zijn open, dus wij hebben nagestreefd dat mensen elkaar kunnen ontmoeten en van elkaars culturen kunnen genieten. We organiseren ook activiteiten met elkaar. Ook al zijn onze culturen verschillend, we willen laten zien dat we met elkaar kunnen samenwerken.” Die samenwerking was tijdens de afgelopen coronaperiode nog zo concreet dat beide plaatsen een coronatestcentrum deelden.

Ook in Groenlo is kunst gebruikt om de geschiedenis van het vestingstadje te verbeelden. Op de Houtwal, vlak bij de gracht, is een jaar geleden een enorm streetart-werk gemaakt rond het thema van de Tachtigjarige Oorlog. “Het stelt een tafereel voor van twee dames die tijdens de belegering van Groenlo het eten klaarmaken”, vertelt Peter Ballast van de gemeente Oost Gelre.

De stad was belangrijk in die oorlog. “Dat zie je nu nog steeds terug op veel plekken in Groenlo”, zegt Ballast. “Die geschiedenis willen we als gemeente ook uitdragen. Het zit in het DNA van onze inwoners en dat wil men hier graag laten zien. Dat doen we bijvoorbeeld tijdens de Slag om Grolle”, aldus Ballast.

De drie gemeenten lieten gezamenlijk een ‘Kammeraodenbeuksen’, oftewel een vriendenboekje maken, waarin alle initiatieven rondom cultureel erfgoed in de drie gemeenten zijn samengevat. “We willen alles met elkaar verbinden”, zegt wethouder Tannemaat. “Dat erfgoed loopt er als een rode draad doorheen. Het is een goede aanvulling op ons beleid.”

Tot en met dinsdag kan er nog op de Oost Achterhoek worden gestemd, waarna de erfgoedprijs op donderdag 2 juni via een livestream. wordt uitgereikt. Aan de prijs zit een geldbedrag van 25.000 euro verbonden. “Als we winnen gaan we het op verschillende manieren besteden”, zegt Tannemaat. “Daar komen verschillende nieuwe projecten voor terug.”