Tour de Waal is weer helemaal terug: 'Het voelt als een bevrijding'

Met zijn kenmerkende hoed, een oranje hesje en mobilofoon beent de organisator van de ene plek naar de andere op 'zijn' feest in Zaltbommel. "Het voelt een beetje als een bevrijding", zegt hij. "Het valt natuurlijk in het niet bij de echte bevrijding maar het is toch altijd spannend hoe mensen reageren na twee jaar corona en een oorlog zo dichtbij. Maar het is heel gemoedelijk, heerlijk."

Vooral voor kinderen is er veel te beleven aan de Waalkade. Parachutisten die met kilo's snoep naar beneden komen, Teddyberen die aan een parachute vanuit een hoogwerker van de brandweer naar beneden zeilen, en natuurlijk de broodjesdropping. Twee maal rennen de kinderen het veld in om de broodjes die uit een vliegtuigje afgeworpen worden te verzamelen.

Dit onderdeel - dat verwijst naar de voedseldroppingen aan het eind van de oorlog - wordt op steeds meer plaatsen langs de rivier gedaan. Zo zijn dit jaar onder meer Gameren, Culemborg en Ochten aan het lijstje toegevoegd. Zo'n vijfduizend broodjes werden door vrijwilligers ingepakt.

Vanaf Slot Loevestein tot aan Fort Pannerden; het lint van bevrijdingsfestiviteiten langs de rivier wordt - ook na twee jaar relatieve stilstand - steeds langer en breder. "Men vraagt ons steeds verder te gaan en groter te worden", zegt Som de Cerff. "Aan de ene kant willen we wel, maar we hebben echt meer vrijwilligers nodig. Maar dit festival blijft."

Dankzij de re-enactors van Pontoon Group '40-'45 uit Medemblik is er een stevige en authentieke militaire omlijsting van het feest. Zij hebben hun kampement opgeslagen aan de oever van de Waal en laten zien hoe engineers in die dagen bivakkeerden en te werk gingen. Zo steken zij in het materieel van toen de Waal over, als eerbetoon aan de militairen en verzetsstrijders die hiermee in de oorlog hun leven waagden.

"Het is ons eerste evenement weer na twee jaar", vertelt Dennis Kiekebos. "Vijf mei is een hele mooie dag daarvoor. Mooi dat we de vrijheid mogen herdenken. We willen het zo realistisch mogelijk en dus historisch correct neerzetten. Dat als er een veteraan komt, het gepast is naar hem toe. Want we doen alles om hun verhaal te vertellen."

Belangrijkste boodschap aan de bezoekers: "Vrijheid is werk in uitvoering", zegt Kiekebos. "Het is tachtig jaar geleden gebeurd en we herdenken het vandaag de dag nog steeds omdat er veel lessen zijn van dingen die je niet wilt herhalen."

Vooraf is er bij de organisatie nog wel discussie geweest of het militaire vertoon en de viering wel gepast is nu er elders in Europa weer een oorlog woedt, vertelt Som de Cerff. "Het is legermaterieel, maar laten we wel wezen: we zijn niet bevrijd door mensen die tulpen kwamen uitdelen. Oorlog heeft altijd slachtoffers. Het hoort er gewoon bij. We vieren hier de bevrijding van Nederland en we hopen dat de bevrijding van Oekraïne ook snel gevierd kan worden."