Gelderland

Opvallende advertentie: provincie zoekt liefst negen nieuwe burgemeesters

3 mei 2022, 13:59 • 2 minuten leestijd

Als commissaris van de Koning speelt Berends een belangrijke rol in de selectie en benoeming van nieuwe burgemeesters. © ANP

ARNHEM - Roodgloeiend? Nee, dat staat de telefoon niet nadat de provincie Gelderland dit weekend de zoektocht naar negen nieuwe burgemeesters aankondigde. Dat gebeurde met een opvallende advertentie in landelijke dagbladen. Maar de reacties die wél klonken, waren allemaal enthousiast, verzekert de Gelderse commissaris van de Koning John Berends.

'Gelderland zoekt nieuw bestuurlijk talent', staat er groot boven de advertentie. Dat bestuurlijke talent moet later dit jaar aan de slag als burgemeester in Wijchen, Druten, Maasdriel, Buren, Scherpenzeel, Barneveld, Ermelo, Nunspeet en Heerde. De sollicitatieprocedure in Wijchen start nog deze maand, de andere gemeenten volgen snel daarna.

Het is geen toeval dat zo veel Gelderse gemeenten tegelijk een burgemeester zoeken. "In veel gevallen hebben gemeenten de zoektocht over de gemeenteraadsverkiezingen van afgelopen maart getild", zegt John Berends. "Het is wel zo eerlijk als niet de oude, maar de nieuwe gemeenteraad de profielschets voor een nieuwe burgemeester opstelt."

Als commissaris van de Koning speelt Berends een belangrijke rol in de selectie en benoeming van nieuwe burgemeesters. Berends nam zelf het initiatief voor de advertentie. "Ik hoop vooral op meer diversiteit onder sollicitanten. Mensen met een niet-Westerse achtergrond zijn daarin marginaal vertegenwoordigd, terwijl de samenleving steeds meer divers is. Met zoveel vacatures hebben we uniek momentum voor meer diversiteit."

Met een vergrootglas zoeken naar sollicitanten, dat is volgens Berends niet aan de orde. Maar toch, de meeste zittende Gelderse burgemeesters zijn tussen de 55 en 70 jaar oud. Naast jongere mensen met andere achtergronden ziet de commissaris graag meer zij-instromers uit bijvoorbeeld het bedrijfsleven, de zorg en het onderwijs als burgemeesters. Wat hem betreft doen zelfs zzp'ers er een gooi naar.

'Solliciteren is best wel spannend'

Burgermeester van Wageningen? Floor Vermeulen (37) wist het wel zéker, toen hij vorig jaar de vacature zag. Inmiddels is de relatief jonge Vermeulen - voorheen gedeputeerde in Zuid-Holland - er een klein jaar eerste burger. "Ik kende Wageningen al wel, maar heb tijdens de sollicitatie toch de tijd genomen om de stad nog beter te leren kennen. Mijn advies aan belangstellenden voor het burgemeesterschap is dan ook: verdiep je in de stad, woon raadsvergaderingen bij, praat met inwoners en praat er met anderen over. En ga in gesprek met burgemeesters over de functie."

De sollicitatie is best enerverend, vindt Vermeulen. "Je stuurt je brief bijvoorbeeld naar de koning. Daarna heb je gesprekken met de gemeenteraad en de commissaris van de Koning. Er komt ook een veiligheidsonderzoek. Vervolgens is er een geheime stemming in de gemeenteraad, dan zit je naast de telefoon te wachten. Dat is wel spannend."

Het burgemeesterschap bevalt Vermeulen méér dan goed, al maakte de coronatijd de functie wel extra uitdagend. Hij noemt het 'heel goed en verstandig' dat de provincie de zoektocht naar nieuwe burgemeesters vroegtijdig aankondigt. "Iedereen kan er dan alvast goed over nadenken. Heb je belangstelling? Laat je dan vooral niet weerhouden om te solliciteren, ook niet als je geen achtergrond hebt in openbaar bestuur."

Toch zoekt Gelderland simpelweg wel erg veel nieuwe burgemeesters in korte tijd. Van de 51 Gelderse gemeenten zitten er maar liefst negen zonder burgemeester. Verhoudingsgewijs zijn er alleen in de provincie Zeeland meer vacatures. Landelijk is er sprake van 34 openstaande burgemeestersposten en daarin heeft Gelderland dus een aanzienlijk aandeel.

Saaie vacaturesteksten in de Staatscourant verrichten dan geen wonderen, weet Berends. "Gemeenten moeten in hun vacature voor een nieuwe burgemeester echt hun eigen lokale kleur kunnen schetsen. Ik sta helemaal open voor nieuwe manieren om nieuwe burgemeesters te vinden. Deze advertentie was een eerste voorbeeld."