Gelderse Vallei / Noord-Veluwe

Wat vinden vogels eigenlijk van de ophokplicht?

Wat vinden vogels eigenlijk van de ophokplicht?
Wat vinden vogels eigenlijk van de ophokplicht? © William Moreland / Unsplash
ARNHEM - Door de herhaaldelijke uitbraken van vogelgriep zitten sommige vogels al sinds oktober opgehokt. Ze mogen niet naar buiten. Wat betekent dat eigenlijk voor de vogels zelf?
"Dat hangt er heel erg vanaf hoe de binnenruimte is ingericht", zegt bioloog Constance Mager van Burgers' Zoo. "Of de binnenruimte tegemoetkomt aan de behoefte van de vogels en hun gedrag." Het is volgens haar een misvatting dat grotere ruimten altijd beter zijn voor de dieren.
Dieren als kippen hebben wel bepaalde behoeftes, legt de bioloog uit. Zo willen kippen scharrelen, er moet nestmateriaal zijn en het moet schoon en hygiënisch zijn. Daarnaast hebben kippen rangordes. Kippen lager in rang moeten de ruimte hebben om weg te kunnen komen, anders worden ze gepikt. Als dat gebeurt, zitten er te veel kippen dicht op elkaar.

Gedrag lezen

Als er te weinig binnenruimte is, gaat een dier zich volgens Mager anders gedragen. "Als een dier zich niet goed voelt, gedraagt het zich apathisch en is het nergens meer in geïnteresseerd. Of ze raken juist heel gestrest. Dan gaan ze hard rondrennen en alarmkreten geven. Als ze hun natuurlijk gedrag niet meer laten zien, is dat dus iets om je zorgen over te maken."
Kippen voor commercie zijn nu het grootste deel van hun leven opgehokt
Dat veel kippen en andere vogels als sinds oktober zijn opgehokt, vindt Mager wel zorgelijk. "En dan met name voor de commercieel gehouden kippen. Die hebben maar een beperkte levensverwachting, van maximaal twee jaar. Vleeskuikens nog minder. Een groot deel van hun leven zitten ze nu opgehokt. De flamingo's bij ons in Burgers' Zoo zitten ook opgehokt, maar kunnen wel 60 jaar worden. Dat is een heel verschil."

Wat je gewend bent

Hoe vogels reageren op de ophokplicht, hangt volgens Mager mede af van hoezeer een vogel gedomesticeerd is. Met andere woorden: hoe lang het al ons huisdier is. "Je ziet dat kippen die commercieel worden gehouden niet gewend zijn om met een haan te leven, en ook al vaak niet meer op de eieren gaan zitten."
Terwijl de kip van oorsprong een dier uit de regenwouden is. "In Indonesië leeft de bankiva-kip nog in het wild. Die kan nog vliegen en de haan speelt er een belangrijke rol in de kleine leefgroepen van de soort. Hij is beschermer van de groep en alarmeert voor roofdieren."

Sociale systeem

Kippen zoals wij ze kennen, kunnen niet meer vliegen. "Het hele sociale systeem van de kip is veranderd. Ik moet er niet aan denken wat er gebeurt als je tweeduizend bankiva-kippen in een schuur zou stoppen, zoals nu de legkip. Ik verzeker je: dat wordt interessant."