Arnhem en omstreken
Verplicht je huis verkopen aan de gemeente? Zo zit het precies
ARNHEM - De verplichte verkoop van huizen aan de gemeente Arnhem door omwonenden van de Schaapsdrift deed deze week vol stof opwaaien. Bewoners van de wijk Presikhaaf waren geschokt en noemden het beleid onbeschoft. Maar de gemeente ‘kan niet anders’, zei wethouder Cathelijne Bouwkamp. Hoe zit dat precies met de Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg)?
Wat is de Wet voorkeursrecht gemeenten?
De Wvg verplicht grondeigenaars bij verkoop de grond eerst aan de gemeente aan te bieden. Anders gezegd: je mag niet zomaar je huis verkopen. De gemeente heeft er namelijk voortaan het eerste recht op.
Wanneer past de gemeente deze wet toe?
De overheid mag de Wvg alleen gebruiken voor grond die geen agrarische bestemming heeft en als er een nieuwe bestemming komt. In het geval van Arnhem ziet de wethouder vooral kansen voor meer woningbouw. Ook staat in de brief die de buurt heeft gekregen dat de gemeente het nabijgelegen station wil uitbreiden.
Hoe vaak plaatst de gemeente een voorkeursrecht?
Uit een evaluatie van de wet in 2015 blijkt dat per jaar flink te verschillen. Op het hoogtepunt in 2008 ging het om ruim vijfhonderd gevallen, in de crisisjaren 2013 en 2014 net iets meer dan twintig keer.
De laatste jaren lijkt het middel weer vaker ingezet te worden, en dan veelal op bedrijventerreinen. In onze provincie ging het onder meer om de Winkelsteeg in Nijmegen, DocksNLD in ’s-Heerenberg, de Pavijen in Culemborg en de Veentjesbrug in Heelsum.
Hoe lang blijft het voorkeursrecht van kracht?
Soms gaat het om drie jaar, maar meestal komt het voorkeursrecht na tien jaar te vervallen. Als je in die tijd de grond niet verkoopt, mag de gemeente pas na twee jaar weer aankloppen.
Mag ik mijn huis in de tussentijd verbouwen?
Verbouwen, uitbouwen, het mag allemaal. Zolang het binnen de ‘normale’ regels past die daarbij komen kijken.
Wat als ik mijn huis niet wil verkopen?
Een voorkeursrecht betekent niet dat je verplicht bent om te verkopen. In eerste instantie beslis je zelf of je tot een verkoop overgaat. Maar ook de gemeente is niet verplicht om het huis uiteindelijk te kopen.
Bekijk een reportage van RTV Connect over bezorgde bewoners:
En als ik het huis toch aan een ander verkoop?
Dan kan de gemeente daar een streep doorheen zetten.
Welke prijs krijg ik voor mijn huis als ik wél wil verkopen?
Als je besluit de woning te verkopen, dan starten de ‘vrije onderhandelingen’ met de gemeente. De gemeente Renkum schreef al eens in een uitleg dat er vaak een marktconforme prijs uitrolt: een prijs die er ook zou zijn gekomen als er helemaal geen voorkeursrecht op de grond zou rusten. De 'verkeerswaarde' wordt dit ook wel genoemd. Het is dus bijvoorbeeld niet zo dat er gelijk naar de WOZ-waarde of taxatiewaarde wordt gekeken.
Wat als ik er niet uit kom met de gemeente?
Dan kan er een deskundige opgetrommeld worden om de prijs vast te stellen, schrijft advocatenbureau Schenkeveld. Ook kan de gemeente de rechter vragen een prijs te bepalen. In beide gevallen kun je als eigenaar nog altijd van de verkoop afzien. De gemeente moet na een uitspraak van een rechter wel doorpakken en de koop rond maken.
